Tanzania: ONZ wzywa do śledztwa ws. zabitych podczas protestów

Według głównej partii opozycyjnej Chadema, w ciągu trzech dni protestów po zakwestionowanych wyborach zginęło około 2000 osób. a władze miały próbować ukryć skalę tragedii, potajemnie pozbywając się ciał.

Kościół katolicki w Tanzanii ocenił, że prawdopodobnie zginęły setki ludzi, choć niektórzy uważają, że liczba ofiar może być znacznie wyższa.

Apel ONZ pojawił się w momencie, gdy władze Tanzanii postawiły setkom demonstrantów zarzuty zdrady stanu.

Wśród poszukiwanych znajduje się Josephat Gwajima, wpływowy kaznodzieja, którego kościół został wcześniej w tym roku wykreślony z rejestru po tym, jak skrytykował rząd za łamanie praw człowieka.

Policja wydała również nakazy aresztowania wobec kilku czołowych przedstawicieli opozycji, którzy jeszcze nie zostali zatrzymani. Wśród nich są Brenda Rupia, dyrektorka ds. komunikacji partii opozycyjnej Chadema, oraz jej sekretarz generalny John Mnyika.

Chadema to główna partia opozycyjna w Tanzanii. Jej lider, Tundu Lissu, od kilku miesięcy przebywa w więzieniu i również stoi w obliczu zarzutów o zdradę stanu po tym, jak przed wyborami 29 października wezwał do reformy systemu wyborczego.

W następstwie powyborczych wydarzeń wysoki komisarz ONZ ds. praw człowieka, Volker Türk, stwierdził, że istnieją oznaki „próby ukrycia dowodów” dotyczących śmierci protestujących. Jego słowa padły po doniesieniach, jakoby siły bezpieczeństwa usuwały ciała ofiar z kostnic i przewoziły je w nieznane miejsca.

Türk wezwał władze do przekazania ciał rodzinom, by mogły odbyć się pogrzeby. „Relacje o rodzinach desperacko poszukujących swoich bliskich, odwiedzających kolejne posterunki policji i szpitale, są wstrząsające” – powiedział.

Rząd nie podał dotychczas oficjalnej liczby ofiar. ONZ szacuje, że życie mogły stracić „setki” ludzi, choć nie była w stanie zweryfikować tych danych z powodu napiętej sytuacji w kraju oraz sześciodniowego odcięcia internetu po wyborach.

Kościół katolicki w Tanzanii potępił zabójstwa protestujących i ostrzegł, że bez sprawiedliwości nie będzie pokoju.

Władze Tanzanii oskarżyły setki osób o zdradę stanu w związku z demonstracjami po kontrowersyjnym głosowaniu z 29 października. Wśród poszukiwanych znajduje się Josephat Gwajima, wpływowy kaznodzieja, którego kościół został w tym roku wykreślony z rejestru po jego krytyce rządu za łamanie praw człowieka.

Policja wydała również nakazy aresztowania wobec kilku czołowych przedstawicieli opozycji. Lider Chadema, Tundu Lissu, od kilku miesięcy przebywa w więzieniu i również został oskarżony o zdradę stanu po tym, jak przed wyborami wezwał do przeprowadzenia reform systemu wyborczego.

Partia rządząca Chama cha Mapinduzi, powiązana z Komunistyczną Partią Chin, sprawuje władzę w Tanzanii od momentu uzyskania niepodległości od Wielkiej Brytanii w 1961 roku.

Prezydent Samia Suluhu Hassan, która objęła urząd w 2021 roku po śmierci swojego poprzednika jako ówczesna wiceprezydent, według oficjalnych wyników uzyskała ponad 97 proc. głosów.

Krytycy rządu wskazują, że o ile wcześniejsi przywódcy dopuszczali istnienie opozycji przy zachowaniu kontroli nad władzą, o tyle prezydent Hassan oskarżana jest o autorytarne rządy, sprzeczne z demokratycznymi ruchami młodzieżowymi rozwijającymi się w regionie.

W wyborach startowało 16 kandydatów z mniejszych partii, po tym jak Tundu Lissu i Luhaga Mpina z partii ACT-Wazalendo zostali wykluczeni z rywalizacji.

Organizacje praw człowieka opisały okres przed wyborami jako czas represji — dochodziło do wymuszonych zaginięć, arbitralnych aresztowań i pozasądowych egzekucji, jak poinformowały m.in. Amnesty International i inne grupy. Rząd Tanzanii zaprzecza tym zarzutom.

Unia Afrykańska (UA) poinformowała, że jej obserwatorzy uznali wybory za niezgodne z „zasadami i normami UA oraz międzynarodowymi standardami demokratycznych wyborów”.