Chcą zmian w nauczaniu Kościoła

Według CBOS reformatorskie oczekiwania Polaków wobec nowego papieża są obecnie zdecydowanie większe niż wówczas, gdy swój pontyfikat rozpoczynał Benedykt XVI. W ciągu ostatnich ośmiu lat o połowę zmniejszyła się (z 73 proc. do 37 proc.) liczba badanych przekonanych o braku konieczności wprowadzenia jakichkolwiek zmian w nauczaniu Kościoła, prawie czterokrotnie zaś wzrosła (z 13 proc. do 48 proc.) liczba tych, którzy dostrzegają potrzebę pewnych reform w tym zakresie.

Wśród oczekiwanych zmian respondenci najczęściej wymieniają potrzebę liberalizacji i modernizacji Kościoła. Postulaty tego typu wyraża ponad jedna trzecia badanych liczących na reformy w Kościele (37 proc.), co stanowi jedną szóstą ogółu ankietowanych (17 proc.). Najczęściej wymieniane są sugestie dostosowania Kościoła do współczesnego świata, jego unowocześnienia, otwartości i tolerancji (12 proc. wskazań). Bardziej konkretne propozycje w tym zakresie to m.in.: liberalizacja poglądów na: antykoncepcję (7 proc.), zapłodnienie in vitro (7 proc.), związki pozamałżeńskie (5 proc.), aborcję (5 proc.) i rozwody (2 proc.).

Postulaty pojawiające się w drugiej kolejności dotyczą reform w zakresie doktryny, zwyczajów i tradycji kościelnych (28 proc. wskazań), przy czym wyraźnie dominujące jest oczekiwanie zniesienia celibatu. Co piąta osoba domagająca się zmian w Kościele (21 proc.) i co dziesiąta wśród ogółu badanych (10 proc.) uważa, że księżom należy zezwolić na zawieranie małżeństw i posiadanie dzieci. Inne sugestie pojawiające się w tym kontekście to zmiana formuły spowiedzi - z indywidualnej na powszechną (3 proc.), zwiększenie wpływu kobiet na sprawy Kościoła, w tym dopuszczenie kobiet do święceń kapłańskich (3 proc.)

Trzeci istotny wymiar koniecznych zmian w Kościele dotyczy, zdaniem respondentów, duchowieństwa (ogółem 26 proc. wskazań). Najczęściej pojawiają się tu postulaty skuteczniejszej walki z pedofilią wśród duchownych (11 proc.) oraz ogólnej poprawy moralności księży, ujawniania afer oraz stosowania restrykcyjnych sankcji wobec ludzi Kościoła łamiących normy moralne (7 proc.).

Kolejna, dość często poruszana przez respondentów kwestia, wiąże się ze zmianą akcentów co do zaangażowania Kościoła. Jedna piąta badanych liczących na to, że nowy papież wprowadzi jakieś zmiany chciałaby, aby Kościół skierował się w stronę większej duchowości, wprowadził nowe formy ewangelizacji i ekumenizmu (21 proc.). Osoby te oczekują od Kościoła m.in. zbliżenia do ludzi (5 proc.), nieangażowania się w kwestie polityczne (4 proc.) oraz poprawy kontaktu z młodzieżą i dziećmi (4 proc.).

Opinie Polaków na temat obecnej sytuacji Kościoła katolickiego są dość mocno podzielone i w znacznej mierze zależą od terytorialnego zakresu jego oddziaływania. Najlepiej postrzegana jest sytuacja Kościoła w Polsce (62 proc. opinii pozytywnych), gorzej na świecie (45 proc.), a najgorzej w Europie (38 proc.).

Zdecydowana większość ankietowanych (86 proc.) za przynajmniej częściowo uzasadnione uznaje zintensyfikowane w ostatnim czasie krytyczne opinie kierowane pod adresem Kościoła katolickiego i księży, przy czym niemal jedna trzecia (30 proc.) twierdzi, że Kościół na tę krytykę w pełni zasłużył. Tylko co dwunasty dorosły Polak (8 proc.) sądzi, że zarzuty stawiane Kościołowi są bezpodstawne i krzywdzące.

Sondaż CBOS został przeprowadzony w dniach 7-13 marca tego roku na 1060-osobowej reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.