Wielki Piątek w Kościele greckokatolickim

W tym roku Kościoły wschodnie obchodzą Wielkanoc 5 maja. W Wielki Piątek, podobnie jak w Kościele rzymskokatolickim, nie ma Mszy św. Rano odprawia się uroczyście Liturgię Godzin zwaną Godzinami Królewskimi, a po południu Nieszpory (weczirnie), na których pod koniec wynosi się płaszczanicę - rodzaj ikony z wizerunkiem ciała Jezusa po Jego śmierci, owiniętego w płótno. Umieszczana jest na środku cerkwi, gdzie będzie adorowana do późnej nocy Wielkiej Soboty.

Abp Jan Martyniak podkreśla, że Chrystus umarł za każdego człowieka, nawet za tego, który Go odrzuca. – Ukrzyżowanie Chrystusa to przejście do nowego życia, wtedy dokonują się najważniejsze wydarzenia dla naszego zbawienia. Niektórzy nie mogą tego zrozumieć, ale Boże miłosierdzie obejmuje każdego bez wyjątku – mówi abp Martyniak.

W Wielką Sobotę odprawia się nieszpory wraz z Liturgią św. Bazylego, w czasie której odczytuje się ostatni fragment Ewangelii św. Mateusza mówiący o pustym grobie. W Wielką Sobotę odbywa się też święcenie pokarmów.

Okres Zmartwychwstania rozpoczyna się w Niedzielę Wielkanocną, nazywaną też Wielkim Dniem (Wełykdeń). O świcie odśpiewuje się jutrznię wielkanocną. Poprzedza ją procesja wokół świątyni, w której niesiona jest Ewangelia i ikona Chrystusa zstępującego do otchłani, który wyrywa z czeluści zła umarłych. Celebransi wraz z procesją wiernych zatrzymują się przed zamkniętymi drzwiami świątyni. Kapłan trzy razy stuka krzyżem do drzwi, po czym zgromadzeni wchodzą do środka. Płaszczenica zostaje przeniesiona na ołtarz, gdzie pozostanie aż do święta Wniebowstąpienia.

W Polsce Kościół greckokatolicki liczy obecnie ok. 50 tys. wiernych w dwóch diecezjach: archidiecezji przemysko-warszawskiej, którą kieruje abp Jan Martyniak i diecezji wrocławsko-gdańskiej pod przewodnictwem bp. Włodzimierza Juszczaka. Kościół ten jest w jedności z papieżem i uznaje jego prymat.