Białoruś: Katolicy obu obrządków wspólnie uczcili św. Jozafata

Wspomnienie świętego w kalendarzu Kościoła przypada 12 listopada. Wspólne uroczystości odbyły się w Głębokim, w Grodnie i w Witebsku. W trakcie uroczystości przypomniano, że w tym roku mija 410 lat od ogłoszenia Unii Brzeskiej. W Witebsku 12 listopada bp Władysław Blin, wiceprzewodniczący Konferencji Katolickich Biskupów Białorusi, zaprosił do katedry wiernych greckokatolickich i rzymskokatolickich parafii miasta. Biskupa reprezentowali kanclerz Kurii Witebskiej ks. kanonik Krzysztof Witwicki i ekonom diecezji ks. prałat Mirosław Skoczylas. Liturgii przewodniczył archimandryta Sergiusz. Oprócz wiernych obu obrządków z terenu miasta Witebska uczestniczyli w niej też pielgrzymi z Połocka, Orszy, Mohylewa, Mińska, Iwacewicz, Brześcia a także z Ukrainy, Polski i Rosji. Z okazji uroczystości przesłanie wystosował prefekt watykańskiej Kongregacji Kościołów Wschodnich kard. Ignace Moussa Daoud. Wspomniał w nim 410 rocznicę Unii Brzeskiej i wskazał na doniosłą rolę św. Jozafata w dziele odnowienia jedności chrześcijan. Kardynał wspomniał też wybitnego świadka wiary XX wieku, bp. Czesława Sipowicza (M.I.C.), pierwszego po 1839 r. białoruskiego biskupa obrządku bizantyjskiego, z okazji 25 rocznicy jego śmierci. "W ciągu stuleci Kościół greckokatolicki na waszych ziemiach musiał zapłacić wielką cenę za wierność Stolicy św. Piotra, poczynając od męczeństwa świętego hieromęczennika Jozafata Kuncewicza, arcybiskupa połockiego w 1623 r. W dniu, w którym wspominacie waszego świętego męczennika Jozafata, jest rzeczą słuszną i sprawiedliwą uznać, że cierpienia i męczeństwo, doświadczone w przeszłości, stanowią dziś cenną spuściznę i przydają wartości błagalnym modlitwom o upragnioną jedność" - napisał prefekt Kongregacji Kościołów Wschodnich. W Głębokim w dniu 9 listopada br., w ramach Dnia skupienia kapłanów i sióstr zakonnych pracujących w diecezji witebskiej, liturgii w obrządku bizantyjsko-białoruskim przewodniczyli: ordynariusz witebski, Władysław Blin i wizytator apostolski dla grekokatolików Białorusi archimandryta Sergiusz Gajek. Liturgię koncelebrowali wszyscy obecni kapłani obu obrządków. W Grodnie katolicy obrządków bizantyjskiego i łacińskiego zgromadzili się w tymczasowej świątyni pw. Najświętszego Zbawiciela, w której pracują ojcowie redemptoryści. Liturgii przewodniczył archimandryta Sergiusz. Uczestniczyli w niej: przewodniczący Konferencji Katolickich Biskupów Białorusi, ordynariusz grodzieński bp Aleksander Kaszkiewicz z grupą duchowieństwa i alumnów Wyższego Seminarium Duchownego. On też wygłosił okolicznościowe kazanie. Św. Jozafat Kuncewicz (1584-1623) pochodził z rodziny prawosławnej we Włodzimierzu Wołyńskim. Podczas pobytu na studiach w Wilnie zainteresował się Unią Brzeską i za poradą jezuitów w 1604 r. przeszedł do niej, wstępując jednocześnie do bazylianów. Po przyjęciu w 5 lat później święceń kapłańskich działał energicznie na rzecz Unii i zakładał nowe klasztory bazyliańskie w Wielkim Księstwie Litewskim oraz prowadził ożywioną pracę charytatywną. W 1617 r. został biskupem-koadiutorem Połocka, a po śmierci abp Gedeona Brolnickiego objął rządy w tej archidiecezji. Rozwinął wówczas szeroką działalność duszpasterską, oświatowo-formacyjną, administracyjną, kaznodziejską. Opracował katechizm unicki, domagał się dla swego duchowieństwa takich samych praw i przywilejów, jakie przysługiwały księżom łacińskim. W następstwie tej niezwykle aktywnej działalności niemal cała archidiecezja połocka i okoliczne ziemie przyjęły Unię, co wkrótce ściągnęło nań prześladowania ze strony prawosławnych, oskarżających go m.in. o próbę wynarodowienia miejscowej ludności. Doszło do zamieszek ulicznych, które nasiliły się zwłaszcza podczas jego nieobecności, gdy przebywał na obradach sejmu w Warszawie w 1621. 12 listopada 1623, gdy przebywał w Witebsku, napadła nań grupa fanatyków, podburzanych przez księży prawosławnych i w okrutny sposób zamordowała go, a ciało wrzuciła do Dźwiny. Po kilku dniach wydobyto je i złożono w katedrze w Połocku. Błogosławionym ogłosił go w 1643 r. Urban VIII, a świętym - Pius IX w 1867 r. Relikwie św. Jozafata wielokrotnie zmieniały miejsce pobytu, głównie z obawy przed sprofanowaniem ich przez władze carskie. Od 1949 r. znajdują się w bazylice św. Piotra w Rzymie.