Urodzi dziecko za pieniądze

Na tym jednak nie koniec. 31-letnia Elżbieta Szymańska, rozwodząca się właśnie z mężem matka dwóch synów, chce założyć agencję pośredniczącą między kobietami zamierzającymi poddać się zabiegowi in vitro a zastępczymi matkami. Popyt na takie usługi jest w Polsce rzeczywiście duży. W ogłoszeniach internetowych regularnie pojawiają się anonse kobiet i par małżeńskich poszukujących brzucha do wynajęcia. Cena, jaką są skłonni zapłacić za zastępcze macierzyństwo, jest niebagatelna: wynosi zazwyczaj od 15 do 25 tys. euro. Nie wiadomo jednak, bo nie ma żadnych wiarygodnych danych, ile kobiet rzeczywiście udostępnia swój brzuch pragnącym potomka parom. Zdaniem pragnącego zachować anonimowość lekarza ginekologa, w Polsce rocznie można się doliczyć kilkudziesięciu przypadków zastępczego macierzyństwa. Te dane potwierdza doktor Paweł Radwan z łódzkiego Centrum Leczenia Niepłodności Gameta. "Takie szacunki są całkiem prawdopodobne. W końcu Polska to duży kraj. W mojej klinice nie było jednak takiego zabiegu. Raz zgłosiła się do nas Ukrainka, która chciała być matką zastępczą dla polskiej rodziny. Odmówiliśmy" - opowiada Radwan. Lekarze niechętnie wypowiadają się jednak na temat zastępczego macierzyństwa. Z jednej prostej przyczyny - ta kwestia nie jest w Polsce prawnie uregulowana. W żadnym z kodeksów nie ma zapisu, który mówiłby, czy takie praktyki są w ogóle dopuszczalne. Z informacji krążących w środowisku lekarskim wynika, że umowa o zrzeczeniu się praw do dziecka jest podpisywana jeszcze przed zabiegiem in vitro. Matka zastępcza zobowiązuje się, że odda niemowlę tuż po porodzie, a rodzice obiecują, że zapewnią wynajętej kobiecie wszelką opiekę medyczną w czasie ciąży. Ta z kolei zrzeka się wszelkich praw do dziecka po jego urodzeniu. Obie strony robią zazwyczaj wszystko, by ukryć szczegóły zawartej umowy. Na zachowaniu tajemnicy zależy szczególnie matce zastępczej, bo gdyby ktokolwiek doniósł do prokuratury, że przyjęła pieniądze za donoszenie ciąży, mogłaby zostać oskarżona o handel ludźmi. Komentując tę wiadomość wicenaczelna Dziennika Marta Stremecka pisze: Dawno żaden temat dziennikarski nie wzbudził we mnie takich emocji jak opisany przez nas biznes - wynajmowanie brzucha kobiety. Już samo wyrażenie "wynajmę brzuch" budzi najpierw zdumienie, potem przerażenie, a na końcu ogromny niesmak. I refleksję, że to już drastyczne przekroczenie norm moralnych. To samo zresztą jest z hasłem „zastępcza matka”. Nie trzeba długo szukać w internecie, aby znaleźć anonse kobiet, które chcą za pieniądze dać się zapłodnić i urodzić komuś dziecko. Komuś! Obojętnie komu, byleby dobrze zapłacił. Dzieje się to poza prawem, bo w polskim kodeksie nie ma żadnego paragrafu, który by regulował ten problem. O drastyczności tego rodzaju usług świadczy choćby to, że jak rzadko kiedy, jednym głosem - potępiającym - mówi feministka i etyk Magdalena Środa, jak i Kościół. Te dwa światy o zdecydowanie odmiennych światopoglądach używają tym razem tych samych argumentów. Nazywają tego typu biznes niemoralnym, niehumanitarnym, obrażającym godność człowieka. A godność człowieka zapisana jest w konstytucji. Prof. Marek Safjan zwraca nam uwagę, że rozporządzanie zdolnościami prokreacyjnymi kobiety jest po prostu handlem ludźmi. A to w kodeksie jest oczywiście zabronione. Może więc otrzeźwi to i pary małżeńskie, które chcą „wynająć brzuch” mający urodzić im dziecko, jak i te kobiety, które traktują swój brzuch jako firmę do zarabiania pieniędzy. Handlujecie ludźmi, a to proceder, który owszem, był kiedyś powszechny na świecie, ale należy do wstydliwego epizodu działań barbarzyńców. Nie do cywilizacji XXI wieku, która walczy o szacunek dla człowieka.