Hegemonia wojującego ateizmu, który przerodził się we współczesny totalitaryzm, to jedno z głównych wyzwań, jakie stoją przed współczesną teologią – ocenia w rozmowie z KAI ks. prof. Krzysztof Góźdź.
Czy opracowywanie „Opera omnia” Ratzingera okazało się dla Księdza ważnym doświadczeniem naukowym i "ludzkim"?
Ta zaszczytna praca dała mi dotąd – poza całkowicie zajętym czasem każdego roku – swoistą satysfakcję, choćby w przyznaniu dziełu już dwóch Feniksów 2013 i 2014. Ale tak bardziej konkretnie: odkrycie głębi teologicznej Ratzingera, zauroczenie jego wywodem i konsekwencją, a do tego dochodzi nieskazitelność jego nauki i jej stanowczość. Ratzinger to nie Panzernkardinal – jak określiły go niektóre złośliwe media, lecz Panzernfaust (silna pięść), rozbijająca wszelkie niedorzeczności, których obecny świat nie chce zauważyć i przyjąć. Stąd ta dziwna i niedorzeczna opozycja niemiecka wobec Ratzingera.
A jakie miejsce zajmuje, zdaniem Księdza, Ratzinger teolog w dziejach teologii w ogóle?
Ratzinger, obecny papa emeritus, jest według mnie współczesnym doktorem Kościoła na trzecie tysiąclecie!
Czy mógłby Ksiądz krótko scharakteryzować polską teologię na tle europejskich i światowych dokonań w tej dziedzinie? Jakie jest jej miejsce i, ewentualnie, specyfika?
Jak wykazuje np. Słownik Polskich Teologów Katolickich, wyróżniają się publikacje w zakresie kerygmatyki i teologii pastoralnej, opracowujących życie i problemy praktyczne Kościoła. Toteż Wyszyński i Wojtyła wnieśli wiele w problematykę Kościoła, rodziny i narodu. Wojtyła opracował program Konstytucji dogmatycznej o Kościele w świecie współczesnym, ale nie wszedł on pod obrady ze względu na opóźnienie. Tymczasem według teologów zachodnich był on o wiele lepszy niż ten, nad którym obradował sobór.
Natomiast w teologii systematycznej polscy teologowie – choć mają wieki dorobek naukowy – to jednak chyba nadmiernie bazują na teologii zachodniej, głównie niemieckiej. Umysłowość polska nie entuzjazmuje się systemami i spekulacją, może poza matematykę (Enigma!). Zajmuje się przede wszystkim szeroko rozumianą teologią pastoralną. Problem w tym, że teologowie zachodni, i to ci, z których korzystamy, niestety, nie respektują naszej teologii polskiej, i to nie tylko ze względu na język.
Czyje poszukiwania – jeśli chodzi o współczesną polską teologię – należałoby, zdaniem Księdza, szczególnie wyróżnić z uwagi na doniosłość czy oryginalność myślenia?
Wskazałbym na trzy obszary polskiej oryginalności: pierwszy to teologia miłosierdzia (Jan Paweł II), drugi - personalizm i personalizm systemowy (Bartnik) oraz antropologia systematyczna (Granat, Wojtyła) a trzeci to teologia rodziny i narodu (Wyszyński i Majdański).
A najwybitniejsi teologowie wszech czasów to...
Św. Ireneusz z Lyonu, św. Augustyn, św. Tomasz, św. Bonawentura, a współcześnie: Karl Rahner, Joseph Ratzinger i Hans Urs von Balthasar...
Najważniejsze pytania, jakie stawia sobie współczesna teologia?
Dostrzegam tu następujące problemy: hegemonia wojującego ateizmu, który przerodził się we współczesny totalitaryzm; sekularyzm, „śmierć Boga” w kulturze i w życiu publicznym, relatywizm, upadek moralny społeczeństwa oraz irracjonalizm.
A tak „prywatnie”: jakie pytania w odniesieniu do teologii nurtują Księdza szczególnie? Czy jest jakaś konkretna kwestia, której rozstrzygnięcie przyniosłoby Księdzu ulgę czy satysfakcję – jako naukowcowi czy też po prostu chrześcijaninowi?
Miałbym satysfakcję, gdyby ludzie przestali przez pryzmat jednej osoby oceniać całą korporację, na przykład: jeden zły ksiądz, to wszyscy księża źli... Z tym związany jest problem, jak odrodzić wpływ chrześcijanina na życie indywidualne i społeczne.
Zastanawiam się też, jak rozpoznać i opanować masowy atak na katolicyzm, na religię. Na przykład zawiesza się nauczyciela za to, że pomodlił się z klasą po tym, jak wygrali mecz. Albo zwalnia się z pracy człowieka, który nosi medalik, a toleruje się pseudoartystów, którzy znieważają znaki chrześcijańskie. Myślę choćby o publicznym podarciu Biblii, noszeniu różańca na szyi lub krzyżyka jako kolczyka w uchu.
aktualna ocena | |
głosujących | |
Ocena |
bardzo słabe |
słabe |
średnie |
dobre |
super |
Sugerował, że obecna administracja może doprowadzić do wojny jądrowej.
Rusza również pilotażowy program przekazywania zasiłków na specjalną kartę płatniczą.
Tornistry trafią do uczniów jednej ze szkół prowadzonych przez misjonarki.
Caritas rozpoczęła zbiórkę na remont Ośrodka dla osób w kryzysie bezdomności w Poznaniu.