20 lat wolności - jest za co dziękować...

Nowe wspólnoty 20 lat po upadku komunizmu powołana w 1990 r. Ogólnopolska Rada Ruchów Katolickich, skupiająca dziś około 80 ruchów i stowarzyszeń reprezentuje ok. 750 tys. członków. Jezuita o. Adam Szulz, jej założyciel i długoletni przewodniczący szacuje, że w Polsce ok. 2,5 mln wiernych angażuje się w rozmaite wspólnoty. Rok 1989 umożliwił odbudowę przedwojennych stowarzyszeń. W 1993 r. na życzenie Jana Pawła II została reaktywowana Akcja Katolicka, która dziś jest obecna we wszystkich polskich diecezjach i skupia 35 tys. członków. AK organizuje pielgrzymki, sesje, dni pastoralne i społeczne, konkursy i koncerty, organizuje zbiórki na cele dobroczynne. Po latach nieformalnej pracy zaczęły legalnie funkcjonować ruchy formacyjne. Najliczniejsze z nich – Neokatechumenat, Odnowa w Duchu Świętym czy Ruch Światło-Życie prowadzą rekolekcje i dni skupienia, wydają materiały formacyjne, prowadzą apostolat. Świeckie stowarzyszenia weszły też na obszary dotychczas niedostępne – powstało Bractwo Więzienne, które opiekuje się więźniami. Rozwinął się ruch hospicyjny, powstało ponad 100 hospicjów, w które angażują się lekarze i świeccy wolontariusze. Powstały też katolickie stowarzyszenia dziennikarzy, prawników, lekarzy, kolejarzy. Intensywnie rozwijają się stowarzyszenia harcerskie (Związek Harcerstwa Rzeczpospolitej, Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego „Zawisza”), Katolickie Stowarzyszenia Młodzieży, organizacje studenckie. Do Polski dotarły też wspólnoty wcześniej nieobecne, jak działający od trzech lat Rycerze Kolumba, które zajmują się wyłącznie formacją mężczyzn i mobilizuje ich do podejmowania działań charytatywnych. Jednocząca się Europa jest wezwaniem dla polskich katolików. Powstało Forum Świętego Wojciecha, nowa struktura laikatu, skupiająca różnorodne ruchy i stowarzyszenia poczuwające się do współodpowiedzialności za Europę. Forum organizuje Zjazdy Gnieźnieńskie – ekumeniczne debaty chrześcijan z wielu krajów kontynentu. Od 2000 r. odbyło się już pięć takich spotkań, których tematami był rozwój Europy, duchowość, dialog kultur. Już ponad 15 lat działa powołana przez Episkopat Krajowa Rada Katolików Świeckich, która wypowiada się na ważne tematy – edukacji, rodziny, walki z bezrobociem. Dwudziestolecie niepodległości dało możliwość konsolidacji katolików. W 30 diecezjach działają Rady Diecezjalne. O. Szulz uważa, że konsolidacja bardzo licznych grup i wspólnot i skupienie wokół wspólnych zadań z poszanowaniem ich odrębności i charyzmatu jest ważnym zadaniem, stojącym przed dzisiejszym laikatem. Ks. Saltini uważa, że dziś dla świeckich najważniejsza jest formacja i wspólnota, dająca inspirację i oparcie wierzącym. Jego zdaniem takie ruchy formacyjne, jak Focolari będą coraz bardziej niezbędne, ale do tego potrzebna jest lepsza współpraca między parafią i ruchami. Minione 20-lecie było poszukiwaniem nowego, bardziej partnerskiego modelu Kościoła, w którym świeccy odzyskują swoją podmiotowość. Nie jest to proces łatwy, ale postępujące zeświecczenie z pewnością ten proces przyspieszy, gdyż tylko świeccy są w stanie dotrzeć do pewnych środowisk. W miarę dobrze wykorzystaliśmy ten czas – uważa o. Szulz. W jego ocenie Kościół za słabo pomaga świeckim w odkryciu swojego powołania i miejsca we wspólnocie. Wnikliwe odczytanie i realizacja adhortacji „Christifideles laici” jest dziś pilnym zadaniem dla księży i formatorów świeckich. To sprawa przyszłości, ale przyszłości bliskiej.