Apel o solidarność w Europie

Głównym punktem uroczystości było ogłoszenie Apelu 1. Katolickich Dni Społecznych dla Europy. Odczytał je abp Anton Stres, arcybiskup koadiutor Maribor w Słowenii.

Apel, zatytułowany „Solidarność przyszłością Europy”, przypomina, że 1 września 1939 na Westerplatte rozpoczął się najkrwawszy konflikt w dziejach świata, w którym zginęło ponad 60 mln ludzi.

„Z dążenia do pojednania po tej tragedii zrodził się projekt wolności, pokoju i postępu, który dziś znamy jako Unię Europejską” – czytamy w dokumencie. W 70 lat później przedstawiciele 29 krajów przybyli na pierwsze Katolickie Dni Społeczne dla Europy do Gdańska, „gdzie walka robotników i intelektualistów, podjęta dla przywrócenia pracy jej ludzkiego i społecznego wymiaru, utorowała drogę do likwidacji ‘żelaznej kurtyny’ i europejskiego zjednoczenia”.

Wyrażając nadzieję na podobne spotkania w przyszłości, sygnatariusze Apelu podkreślili znaczenie solidarności i – opierając się na Ewangelii i katolickim nauczaniu społecznym – przedstawili propozycje rozwoju dobra wspólnego na naszym kontynencie. Przypomnieli, że obecne pokolenie ma budować strategię dobra wspólnego, co wymaga poszanowania przez instytucje społeczne przestrzeni dla autonomicznych działań każdej osoby, aby mogła ona w pełni urzeczywistnić swe możliwości, co z kolei wymaga kierowania się zasadą solidarności.

Strategia ta potrzebuje sprawiedliwej demokracji, która może działać pod warunkiem odpowiedzialnego wkładu każdej jednostki, a „postawy egoistyczne, utylitarystyczne i materialistyczne winny ustępować miejsca solidarności, jak to wykazał obecny kryzys ekonomiczny”. Dokument podkreśla, że solidarność musi być podstawową zasadą działań w gospodarce i wzywa do poszanowania godności życia ludzkiego od poczęcia po naturalną śmierć, łącznie z przybyszem, „który puka do naszych drzwi” i przyszłymi pokoleniami.

Apel przestrzega przed nadmiernym indywidualizmem i zaznacza, że „solidarność jest powinnością każdego z nas i że stanowi ona warunek zapobiegania arbitralnemu traktowaniu tych spraw”, jest również „naszą wspólną przyszłością”. Wzywa do troski o jedność Europy, która „stała się nadzieją dla wielu”, a „naszym obowiązkiem jest zapewnić, aby nadal służyła ona celom globalnej solidarności”.

Dokument przedstawia trzy główne kierunki osobistego i wspólnego zaangażowania na rzecz solidarności. Na szczeblu pokoleń dotyczy to wspierania i ochrony rodziny, opartej na trwałym związku mężczyzny i kobiety oraz umożliwienia rodzicom warunków, sprzyjających wychowaniu dzieci, godzenia życia rodzinnego i zawodowego; wspólnej europejskiej polityki imigracji i azylu, uznającej godność każdego imigranta wraz z prawami i obowiązkami, będącymi podstawą ich integracji; oraz zmiany sposobu naszego życia i kryteriów wzrostu gospodarczego, aby zmniejszyć stopień zniszczeń ekologicznych i zużycia nieodnawialnych bogactw naturalnych i pozostawić przyszłym pokoleniom ziemię do zamieszkania.

Solidarność dla Europy obejmuje takie działania jak rozwój gospodarki służącej każdemu, uznanie wartości pracy ludzkiej we wszystkich jej formach, dostosowanie europejskiej społecznej gospodarki rynkowej do nowych wyzwań; ochrona najsłabszych, umacnianie sprawiedliwości społecznej i równych szans dla wszystkich, podejmowanie skuteczniejszych kroków na rzecz zmniejszenia ubóstwa i wykluczenia społecznego oraz rozwijanie polityki regulacji finansowych na szczeblu Unii Europejskiej i wspieranie skutecznych międzynarodowych struktur zarządzania.

W ramach solidarności naszego kontynentu z resztą świata Apel gdański wspomina o konieczności dotrzymywania obietnic wobec krajów rozwijających się, wspierania wspólnych przedsięwzięć rozwojowych z najbiedniejszymi krajami, zwłaszcza w Afryce; o praktyce uczciwego handlu w wymiarach krajowych i europejskim oraz o promowaniu pokoju i sprawiedliwości, budowanych na szacunku dla godności ludzkiej, praw człowieka, szczególnie wolności religijnej.

„Jako chrześcijanie jesteśmy otwarci na transcendencję, (…) jesteśmy powołani do przyjęcia daru braterstwa i zawierzenia Opatrzności Boga tak, abyśmy stawali się Jego narzędziem, nawet jeśli wymaga to osobistego poświęcenia” – zapewnili autorzy Apelu z Gdańska.

Specjalne przesłanie Prezydenta RP z tej okazji zostało odczytane przez min. Tomasza Zdrojewskiego z jego Kancelarii. Sam prezydent przebywa obecnie w Watykanie na kanonizacji abp. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego.

W dobie zjednoczenia Starego Kontynentu zasada solidarności stanowi jedyną zasadę, w oparciu o którą możemy razem budować pokój i przyjaźń między narodami naszej Wspólnoty - napisał Lech Kaczyński

„Ufam – dodał prezydent – że rządy i społeczeństwa krajów członkowskich Unii, pomne tragicznych doświadczeń minionego wieku, będą dokładać starań, aby w tym duchu podejmować działania na rzecz wspólnej Europy trzeciego tysiąclecia”.

Lech Kaczyński – w ślad za Janem Pawłem II – przypomniał, że „Solidarność – to znaczy jeden i drugi (...) nigdy jeden przeciw drugiemu”. „Jestem przekonany, że to przesłanie pozostaje nadal aktualne” – dodał.

Prezydent RP serdecznie pozdrowił wszystkich uczestników 1. Katolickich Dni Społecznych dla Europy, zgromadzonych w niedzielę rano przed pomnikiem Trzech Krzyży w Gdańsku.

„Cieszę się, że to nowe cenne przedsięwzięcie Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej została zainicjowane w tym wspaniałym mieście o wielki, ponadtysiącletnich tradycjach, mieście konsekwentnie wiernym i ściśle związanym z historią Rzeczypospolitej” – napisał.

Przypomniał także o ofiarach zarówno „nazistowskiego szowinizmu” jak i „propagowanego przez stalinowski Związek Sowiecki komunizmu”. Dodał, że „ofiarą tych zmagań między zbrodniczymi ideologiami jaka pierwsza padła idea międzyludzkiej solidarności, szacunku dla bliźnich, przyrodzonej godności każdego człowieka. Wojna totalna, niepodobna do innych, obliczona na zastąpienie świata cywilizacji totalitarnymi wizjami bez Boga, ludzkich praw i wartości, przyniosła śmierć i cierpienie wielu milionom ludzi”.

Na zakończenie bp Adrianus H. Van Luyn, przewodniczący Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej podziękował delegatom z 29 krajów Europy za przybycie i udział w tym historycznym wydarzeniu, jakim były gdańskie 1. Katolickie Dni Społeczne dla Europy.

Ostatnim punktem programu 1. Katolickich Dni społecznych dla Europy będzie Msza św. o godz. 11. w Bazylice w Oliwie, pod przewodnictwem abp. Sławoja Leszka Głódzia, metropolity gdańskiego.

Na następnej stronie publikujemy za KAI pełną treść apelu