Wystąpienie abp. Zimowskiego na sesji WHO

Wskazał on, że trzeba raczej wspierać dążenia do „osiągnięcia osobistej dojrzałości w sferze seksualnej i wzajemnej miłości w zgodzie z normami moralnymi”. Aborcji i metod antykoncepcyjnych nie można brać pod uwagę w kontekście Milenijnych Celów Rozwoju

Watykański „minister zdrowia” odnotował z uznaniem zmniejszenie umieralności dzieci, postępy w leczeniu malarii, gruźlicy czy choroby AIDS. Zwrócił jednak uwagę, że nie wszędzie dokonuje się to w tej samej mierze. Ludność państw rozwijających się wciąż ma za mały dostęp do leczenia. Kraje ubogie pilnie potrzebują pomocy, aby mogły stawić czoło brakowi środków finansowych i wzmocnić swoje systemy sanitarne. Abp Zimowski wyraził w imieniu Stolicy Apostolskiej nadzieję, że rezolucja o globalnej strategii w sferze zdrowia publicznego, innowacji i własności intelektualnej zostanie przyjęta przez wszystkich, umożliwiając transfer technologii farmaceutycznych i produkcyjnych do krajów rozwijających się. Zwrócił też uwagę na zatrważający zwłaszcza w tych krajach problem fałszowania lekarstw. W związku zaś z projektem rezolucji Światowej Organizacji Zdrowia o wadach wrodzonych powiedział: „Delegacja Stolicy Apostolskiej stwierdza, że życie ludzkie zaczyna się od momentu poczęcia. Powinno być chronione nawet wtedy, gdy u dziecka jeszcze w łonie matki wykryto jakieś wady czy objawy choroby. Nie można go poddawać selekcji”.

Publikujemy tekst wystąpienia Arcybiskupa Zygmunta Zimowskiego, Przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia w charakterze Szefa Delegacji Stolicy Apostolskiej podczas 63. Zgromadzenia Ogólnego Światowej Organizacji Zdrowia  Geneva, Szwajcaria, 17-21 maja 2010

Panie Przewodniczący,

Niedawny Raport dotyczący realizacji Milenijnych Celów Rozwoju [Millenium Development Goals] (A63/7) ukazuje nam, co w tym zakresie zostało już osiągnięte i jakie wyzwania są ciągle przed nami. Delegacja Stolicy Apostolskiej pragnie dołączyć swój głos do głosów innych Delegacji, które pochwalają pozytywne wyniki, między innymi w dziedzinach ograniczenia umieralności dzieci, kontroli nad malarią, wzrostu dostępu do leków antyretrowiralnych dla osób chorych na AIDS, w leczeniu i obniżeniu współczynnika zachorowań na gruźlicę.

1. Do osiągnięcia tych celów potrzeba było niemałych wysiłków. Jest jednak prawdą, że stopień ich realizacji różni się w zależności od kraju i w zależności od poszczególnych celów. Z drugiej strony moja Delegacja wyraża sprzeciw wobec programów, które promują aborcję i używanie środków antykoncepcyjnych. Potrzeba raczej zwiększenia liczby inicjatyw wspierających dążenia do „osiągnięcia osobistej dojrzałości w sferze seksualnej i wzajemnej miłości w zgodzie z normami moralnymi”( Por. Statement of the Holy See at the Concluding Session of the General Assembly for the Overall Review and Appraisal of the Implementation of the Programme of Action of the International Conference on Population and Development, New York, 2 July 1999). Stolica Apostolska wyraża opinię, że aborcja i metody antykoncepcyjne nie powinny być brane pod uwagę pośród Milenijnych Celów Rozwoju.

Stwierdzamy następnie, że utrzymują się wielkie nierówności pomiędzy systemami zdrowotnymi krajów bogatych i tych o niskim dochodzie, a jeszcze gorsza sytuacja panuje w krajach rozwijających się. Z drugiej strony, wewnątrz krajów bogatych istnieją duże nierówności w dostępie do opieki medycznej. Dotyczy to dostępu do leków i technologii chroniącej życie dla ludzi biednych i odsuniętych na margines, dla których ceny są często zbyt wysokie lub nie ma dla nich odpowiednich struktur medycznych.

W r. 2008 ponad 5 milionów z 9,5 milionów chorych na AIDS/HIV, którzy żyją w krajach słabo rozwiniętych, nie mogło otrzymać odpowiedniego leczenia. Potwierdzono również, że dostęp do leczenia innych poważnych chorób, jak np. malarii i gruźlicy, pozostaje wciąż nieodpowiedni, podczas gdy miliard osób poniosło uszczerbek na zdrowiu z powodu zaniedbania leczenia chorób tropikalnych (Por. WHO, Report on Monitoring the Achievement of the Health-related Millenium Development Goals A63/7). Kraje ubogie pilnie potrzebują pomocy, aby mogły stawić czoło brakowi środków finansowych i wzmocnić swoje systemy sanitarne.

W swojej ostatniej encyklice Caritas in verirtate Ojciec Święty Benedykt XVI skierował mocny apel o „współpracę rodziny ludzkiej”, podkreślając, że: „rozwój narodów jest uzależniony przede wszystkim od uznania przez nie, że stanowią jedną rodzinę, współpracującą w prawdziwej komunii i złożoną z podmiotów, które nie żyją po prostu jeden obok drugiego”(Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate, n. 53). Aby uniknąć paternalistycznego modelu pomocy społecznej, który jest wobec potrzebujących jej poniżający, solidarność narodów bogatych względem biednych powinna opierać się na zasadzie pomocniczości. Rzeczywiście bowiem „pomoc gospodarcza, jeśli chce być autentyczna, nie powinna mieć ukrytych celów. Powinna być przydzielana z udziałem nie tylko rządów zainteresowanych krajów, lecz także osób aktywnych gospodarczo na poziomie lokalnym oraz podmiotów odgrywających rolę kulturową w społeczeństwie obywatelskim, łącznie z Kościołami lokalnymi. Programy pomocy powinny w coraz większym stopniu mieć charakter integralny i uwzględniać udział oddolny”(Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate, n. 58).

2. Innym czynnikiem, który komplikuje dostęp do leczenia i opieki medycznej, jest fakt, że nie zdołano osiągnąć równowagi pomiędzy prawem ochrony własności intelektualnej a prawem do otrzymywania słusznych korzyści finansowych z tytułu kosztów poniesionych na polu poszukiwań i rozwoju produktów farmaceutycznych oraz diagnostyki. Dotyczy to zarówno pandemii AIDS na poziomie globalnym, jak też podstawowych chorób, na które cierpi ludność krajów ubogich.