Patriarcha Cyryl o Wielkiej Rusi

4 listopada obchodzono w Rosji Dzień Jedności. Związany jest on z zakończeniem okresu Smuty-Zamętu, kiedy to ekspedycja polsko-litewska pod dowództwem hetmana Żółkiewskiego została wyparta z moskiewskiego Kremla. Rosyjskie prawosławie w tym dniu przeżywa święto ikony Matki Bożej Kazańskiej.

Nawiązując do tych wydarzeń patriarcha Moskwy i Wszechrusi Cyryl wezwał na otwarcie IV Zgromadzenia Rosyjskiego Świata do utworzenia na terenach byłego imperium rosyjskiego mocnej, wspólnej cywilizacji, będącej partnerem w rozmowach z „innymi silnymi biegunami cywilizacyjnymi współczesnego świata”.

„Moskwa, Kijów, Mińsk, Kiszyniów, Astana powinny być nie tylko ośrodkami oddzielnych państw, ale stać się ośrodkami wspólnej cywilizacji Rusi” – powiedział patriarcha Cyryl. Dodał, że o ile w przeszłości strategię przetrwania «ruskiego świata» wyznaczał proces socjalizacji, to dzisiaj, w dobie globalizacji, optymalną formą strategii może być „zintegrowana współpraca równorzędnych, suwerennych krajów organizujących swoje życie na przestrzeni Świętej Rusi”.

Według patriarchy kraje te mogą stworzyć przestrzeń, gdzie nie będzie pierwszo-, czy drugorzędnej jakości państw i narodów. „W przestrzeni tej szanowane byłby kultury, języki i religie, a życie społeczne oparte na służbie i pomocy słabym, chroniona będzie wolność i moralność” – oznajmił zwierzchnik rosyjskiego prawosławia.

Szczególną rolę w tym świecie patriarcha przewiduje dla Ukrainy. „Kijów jako pierwszy zdołał połączyć «ruskie ziemie», zjednoczyć podzielone plemiona, przeprowadzić chrystianizację swojego narodu… Zaczął wcielać w życie ideę powszechnego prawosławia, co doprowadziło do powstania «ruskiej cywilizacji»” – podkreślił patriarcha Cyryl. Wyraził przekonanie, że „współczesna Ukraina będzie kontynuować tę tradycję. Nie może ona pełnić roli młodszego brata, ale być równorzędnym partnerem w tym historycznym procesie”.

Patriarcha poszerzył odniesienie idei jedności, która za czasów prezydentury Putina odnosiła się do zachowania jedności państwa rosyjskiego. Obecnie jedność ta, czy też zjednoczenie, według patriarchy Cyryla, dotyczyć ma prawie całego terytorium byłego imperium carskiego, bez Gruzji, państw bałtyckich, czy „kraju nadwiślańskiego”.