Na nowo uznać ważność rolnictwa

Oto polski tekst rozważań papieskich:

Drodzy bracia i siostry!

W drugim czytaniu dzisiejszej liturgii Paweł Apostoł podkreśla doniosłość pracy dla życia człowieka. Aspekt ten przywołuje także Dzień Dziękczynienia, obchodzony tradycyjnie we Włoszech w tę drugą niedzielę listopada jak akt wdzięczności Bogu na zakończenie żniw. Nawet jeśli w niektórych strefach geograficznych czas zbiorów jest w sposób naturalny odmienny, chciałbym dziś wykorzystać słowa św. Pawła do poczynienia pewnych spostrzeżeń, zwłaszcza na temat pracy na roli.

Trwający obecnie kryzys gospodarczy, o którym mówiono również w tych dniach na spotkaniu tzw. G20, ukazuje w całej pełni swą powagę: ma on liczne przyczyny i jest mocnym wezwaniem do dogłębnej rewizji wzorca globalnego rozwoju gospodarczego (por. encyklika „Caritas in veritate”, 21). Jest to gwałtowny objaw, który doszedł do innych, znacznie poważniejszych i dobrze już znanych, takich jak utrzymujący się brak równowagi między bogactwem a ubóstwem, skandal głodu, zagrożenie ekologiczne i – obecnie także mający wymiar ogólny – problem bezrobocia. Na tym tle jawi nam się decydujące znaczenie rolnictwa. Proces uprzemysłowienia pozostawia bowiem niekiedy w cieniu sektor rolniczy, który choć korzysta ze swej strony ze współczesnej wiedzy i techniki, stracił jednak na ważności, z poważnymi tego skutkami także na płaszczyźnie kulturowej. Wydaje mi się to odpowiednią chwilą, aby docenić rolnictwo nie w wymiarze nostalgicznym, ale jako niezastąpiona rezerwa na przyszłość.

W obecnej sytuacji gospodarczej dążenie do gospodarek bardziej dynamicznych oznacza dążenie do osiągania najkorzystniejszych sojuszy, które jednak mogą się okazać ciężkie dla innych, uboższych krajów, utrwalając sytuacje skrajnej masowej nędzy mężczyzn i kobiet oraz wyczerpując naturalne zasoby Ziemi, powierzonej przez Boga Stwórcę człowiekowi – jak mówi Księga Rodzaju – aby ją uprawiał i strzegł jej (por. 2,15). Ponadto, mimo kryzysu, zdarza się jeszcze, że w krajach dawnego uprzemysłowienia rozwijają się style życia, nastawione na niezrównoważone spożycie, które okazuje się także szkodliwe dla środowiska i ubogich. Należy więc oprzeć się w sposób naprawdę uzgodniony na nowej równowadze między rolnictwem, przemysłem i usługami, aby rozwój był zrównoważony, aby nikomu nie brakowało chleba i pracy a powietrze, woda i inne podstawowe zasoby zostały zachowane jako dobra powszechne (por. enc. „Caritas in veritate”, 27). Dlatego podstawowe znaczenie ma pielęgnowanie i szerzenie jasnej świadomości etycznej, stosownie do najbardziej złożonych wyzwań dzisiejszych czasów: wychowywanie wszystkich do mądrzejszego i bardziej odpowiedzialnego spożycia, wspieranie odpowiedzialności osobistej wraz z wymiarem społecznym działań wiejskich, opartych na nieprzemijających wartościach, takich jak przyjmowanie innych, solidarność, dzielenie się zmęczeniem w pracy. Niemało młodych wybrało już tę drogę; również wielu absolwentów wraca znów do pracy na roli, poczuwając się do udzielenia w ten sposób odpowiedzi na potrzeby osobiste i rodzinne, ale także na znak naszych czasów, na konkretne uwrażliwienie na dobro wspólne.

Módlmy się do Maryi Panny, aby refleksje te mogły posłużyć za bodziec dla wspólnoty międzynarodowej, zanosząc jednocześnie nasze dziękczynienie Bogu za owoce ziemi i pracy ludzkiej.

[po polsku:] Serdecznie pozdrawiam wszystkich Polaków. Wiem, że z inicjatywy Stowarzyszenia Pomoc Kościołowi w Potrzebie, Kościół w Polsce modli się dzisiaj za wszystkich braci i siostry, którzy znoszą cierpienia z powodu wierności Ewangelii. Wy, którzy w przeszłości cierpieliście za wierność Chrystusowi i Kościołowi jesteście szczególnie wrażliwi wobec tych, którzy dzisiaj są poddawani podobnej próbie. Módlmy się do Boga o wolność głoszenia w świecie ewangelicznego orędzia.