Polska wśród krajów, które nie wdrożyły należycie zaleceń o zapobieganiu korupcji

Powołana przez Radę Europy Grupa Państw Przeciwko Korupcji (GRECO) wymienia w swoim najnowszym raporcie Polskę wśród krajów, które niewystarczająco wdrożyły zalecenia dotyczące walki z korupcją w tzw. czwartej i piątej rundzie ewaluacji GRECO.

GRECO, instytucja Rady Europy monitorująca prawo poszczególnych państw pod kątem walki z korupcją, opublikowała w środę raport za rok 2024. Oceny GRECO są podzielone na rundy tematyczne, dotyczące kolejnych sfer. Tzw. czwarta runda to zapobieganie korupcji w odniesieniu do parlamentarzystów, sędziów i prokuratorów, natomiast piąta runda dotyczy zapobiegania korupcji i promowania uczciwości zawodowej na najwyższym szczeblu centralnym (najwyższe funkcje wykonawcze) i w organach ścigania.

Polska wymieniona jest w raporcie GRECO wśród państw, które nie wdrożyły wystarczająco zaleceń związanych z czwartą rundą. Przypomniano w nim, że w styczniu br. GRECO oceniła, iż poziom wdrożenia przez Polskę zaleceń z rundy czwartej (zapobieganie korupcji wśród parlamentarzystów, sędziów i prokuratorów) jest "ogólnie niezadowalający". GRECO wskazała wówczas, że Polska wdrożyła tylko osiem z 22 zaleceń.

W raporcie Polska wymieniona jest obok Austrii, Bośni i Hercegowiny, Danii, Portugalii i Turcji, jako kraj, który w sposób "ogólnie niezadowalający" wdrożył rekomendacje antykorupcyjne.

W przypadku ocen tzw. rundy piątej (zapobieganie korupcji na najwyższym szczeblu wykonawczym i w organach ścigania) Polska wymieniona jest w osobnym komunikacie GRECO. Przypomniano w nim, że pod koniec 2024 roku Polska znajdowała się wśród 15 państw, które nie wdrożyły należycie zaleceń w tej sferze. Trzy z tych państw poprawiły później swoją ocenę, ale Polski nie ma wśród nich.

GRECO oświadczyła w komunikacie, że w niektórych państwach członkowskich RE wciąż istnieją zagrożenia dla niezależności sądów. Grupa zaapelowała do swoich członków o "wzmocnienie struktur" utrzymujących podział trzech gałęzi władzy. Potrzebne są również - zdaniem GRECO - zmiany w przepisach, by zlikwidować luki prawne w przejrzystości finansowania partii politycznych.

Szef GRECO David Meyer wskazał, że w roku 2024 "przemiany geopolityczne, niestabilność gospodarcza i szybkie zmiany technologiczne" sprawiły, że zmieniły się również zagrożenia związane z korupcją. Zwrócił uwagę także, że po wyborach w niektórych państwach członkowskich pojawiły się oskarżenia o niepożądane wpływy, w tym zagraniczne.

Anna Wróbel