Ruda Śląska: Rekultywacja części hałdy Pokój I ma zakończyć się w połowie 2026 r.

Rekultywacja części zapożarowanej hałdy Pokój I zakończy się w połowie 2026 r. - zapowiedział w piątek prezes Spółki Restrukturyzacji Kopalń Jarosław Wieszołek. Wkrótce zaczną się najcięższe i najbardziej uciążliwe dla mieszkańców Rudy Śląskiej prace - rozbiórka i gaszenie materiału.

Hałda Pokój I ma 7,3 ha. Teren, który zostanie poddany rozbiórce i gaszeniu materiału, to 2,4 ha. SRK oszacowała, że wykonawca będzie musiał wybrać stamtąd ponad 200 tys. metrów sześciennych mas ziemnych.

- To są najtrudniejsze prace, które musimy zrealizować. One wiążą się zawsze z dyskomfortem, ponieważ będziemy otwierać zwałowisko, które jest zapożarowane, ale mamy już doświadczenie i po pierwszym etapie jesteśmy w stanie zrobić to w sposób w miarę bezpieczny - powiedział Jarosław Wieszołek podczas piątkowej konferencji prasowej.

Zgodnie z przyjętą technologią zapożarowany materiał musi zostać wybrany, wystudzony i wymieszany z materiałem niepalnym. Uciążliwości dla okolicznych mieszkańców to przede wszystkim wydobywające się podczas rozbiórki i gaszenia materiału dymy oraz pyły. Następnie materiał - warstwami i z zachowaniem odpowiedniej izolacji - powinien ponownie trafić na hałdę. Na koniec zaplanowano nasadzenie zieleni.

Prezes SRK Jarosław Wieszołek zapowiedział, że rekultywacja części hałdy Pokój I zakończy się w połowie 2026 r. Najbardziej uciążliwe prace - według założonego harmonogramu - mogą potrwać do drugiego kwartału 2026 r.

Prezydent Rudy Śląskiej Michał Pierończyk poinformował, że w pobliżu hałdy zamontowano trzy czujniki jakości powietrza, których odczyty mają być ogólnodostępne.

Ponadto niezapożarowany obszar hałdy Pokój I o powierzchni 2,3 ha został zabezpieczony 12-metrowym rowem ekranującym, aby zapobiec przemieszczaniu się zapożarowania. Na obszarze o powierzchni 1,1 ha rozbiórka nie była możliwa, ponieważ znajdują się na nim prywatne garaże. W związku z tym wykonano 83 odwierty o głębokości 20 metrów, przez które w zapożarowane miejsca wtłoczono 5,2 tys. metrów sześciennych popiołów i cementów.

Natomiast obszar o powierzchni 1,5 ha został wyłączony z prac. W 2020 r. wykonano tam okrywę uszczelniającą, a w 2024 r. badania wykazały obecność metali ciężkich. Nieprawidłowości ma wyjaśnić prokuratorskie śledztwo. SRK planuje, że w 2027 r. w przetargu wybrany zostanie wykonawca, a w 2028 r. zakończą się prace związane z rekultywacją tego obszaru.

Prezydent Rudy Śląskiej zasygnalizował, że toczą się rozmowy dotyczące przyszłego wykorzystania terenu obejmującego hałdy Pokój I i Pokój II.

- W zagłębieniu pomiędzy hałdami Pokój I i II chciałbym przeprowadzić drogową obwodnicę Nowego Bytomia. Rozmawialiśmy o ścieżkach rowerowych i ewentualnie jakichś lekkich konstrukcjach, być może panelach fotowoltaicznych - powiedział Michał Pierończyk.

Zaznaczył, że zagospodarowane powinny zostać także pokopalniane budynki. Zapowiedział, że przeanalizowana zostanie możliwość wykorzystania ich podziemi jako schronów dla mieszkańców na wypadek zagrożeń.

Wykonawca zakończył już zasadnicze prace związane z rekultywacją hałdy Pokój II. To obszar o powierzchni ponad 11 ha. Konieczne było tam wybranie 800 tys. metrów sześciennych mas ziemnych.

SRK posiada około 40 hałd, z których ponad 30 już zrekultywowano, m.in. Krupiński w Suszcu, Kostuchna w Katowicach, zwałowisko stożkowe po kopalni Rymer w Rybniku-Niedobczycach oraz zwałowiska w Sosnowcu, Czeladzi, Bytomiu, Wałbrzychu, Gliwicach, Piekarach Śląskich, Trzebini, Zabrzu, Wojkowicach, Nowej Rudzie, Pszowie, Mikołowie, Świętochłowicach, Tenczynku oraz Czerwionce-Leszczynach.

Należąca do Skarbu Państwa, finansowana głównie z budżetowych dotacji SRK zajmuje się głównie likwidacją kopalń i zagospodarowaniem ich majątku (procedowana nowelizacja ustawy górniczej zakłada, że likwidacją zakładów wydobywczych będą zajmowały się samodzielnie przedsiębiorstwa górnicze).

W skład spółki wchodzi m.in. Centralny Zakład Odwadniania Kopalń, mający kilkanaście pompowni w zamkniętych kopalniach (SRK jest największym emitentem zasolonych wód dołowych). Do SRK należy też - w ponad 70 gminach - kilkanaście tysięcy działek oraz kilka tysięcy budowli i budynków. Spółka zarządza pogórniczymi mieszkaniami.