KUL: „Wielkie pytania etyki”

Organizatorem spotkania naukowego o jednej z najdłuższych tradycji na uczelni jest Koło Filozoficzne Studentów KUL. We wspólnej refleksji poświęconej „Wielkim pytaniom etyki” uczestniczy ponad 300 osób z całej Polski.

„Wielkie pytania etyki są wielkimi pytaniami o człowieka” – podkreślił podczas Mszy świętej na rozpoczęcie Tygodnia ks. prof. Andrzej Szostek MIC, kontynuator myśli filozoficznej Karola Wojtyły. Dodał, że choć filozofia kieruje się naturalnym poznaniem, to jednak w weryfikacji postępowania moralnego trzeba ludzką słabość otworzyć na pomoc Boga. Część wykładów i dyskusji dotyczy problematyki sumienia i racjonalnego oraz emocjonalnego kontekstu jego prawdziwości bądź fałszywości. „Każdy człowiek może i musi kształtować swój wewnętrzny horyzont norm, według których postępuje. A sumienie mówi nam, czy w naszym postępowaniu kierujemy się tylko jakimś <widzimisię> czy też odkrywaną obiektywną prawdą” – zauważył dziekan wydziału filozofii UKSW ks. prof. Jan Krokos. Klasyczną koncepcję sumienia w kontekście metafizycznym przedstawił ks. prof. Andrzej Maryniarczyk SDB, red. naczelny Powszechnej Encyklopedii Filozofii.

Uwikłanie w dylematy moralne stanowiło jeden z wątków podjętych przez s. prof. Barbarę Chyrowicz, argumentującą, że nie ma sprzeczności między normami moralnymi, natomiast np. w sytuacji ataku terrorystycznego obrońca zakładników musi zmierzyć się z konkretnymi rozstrzygnięciami wobec zagrożenia życia. Z kolei wskazując personalistyczne podstawy etyki ks. prof. Alfred Wierzbicki – dyrektor Instytutu Jana Pawła II KUL – w dyskusji zwrócił uwagę na autonomię filozoficznego rozumienia osoby np. wobec ekspansji naturalistycznych ujęć człowieka. „Jeśli biolog zauważy, że to o czym mówi etyk jest tak bardzo bliskie codziennemu doświadczeniu i że to nie jest irracjonalne – wówczas można liczyć na wzajemne poszerzanie granic racjonalnego dialogu, nie siląc się na próby unifikacji języków różnych dziedzin wiedzy” – dodał ks. Wierzbicki.

Prof. Ryszard Wiśniewski (UMK w Toruniu, red. naczelny „Ruchu Filozoficznego”), nawiązując do różnych historycznych systemów hierarchizowania mówił o wartości absolutnej „prześwitującej” w świecie wartości bezwzględnych. Natomiast dr Natasza Szutta (UG) broniła etyki cnót i dostępnej każdemu pracy nad charakterem wbrew sytuacjonistycznemu i socjobiologicznemu determinizmowi. Trzeba jeszcze wspomnieć o innych wykładowcach na czele z prof. Gretchen Reydams-Schils z University of Notre Dame („aspołeczna wspólnotowość” w kontekście tradycyjnej tematyki vita activa i conteplativa) oraz prof. Joanną Górnicką-Kalinowską (UW – „Moralność i wychowanie a problemy manipulacji”).

Cennym uzupełnieniem wykładów i dyskusji była inspiracja artystyczna - film oparty na głośnej powieści „Władca much” oraz spektakl „Antygona” przygotowany przez studentów jednego z nowych kierunków studiów – retoryki stosowanej. Dramat Sofoklesa od 26 wieków motywuje do podejmowania wielkich pytań etyki.

Dodajmy przy okazji, że niedawno kierunek "filozofia" na Wydziale Filozofii KUL został uhonorowany oceną "wyróżniającą" przez Polską Komisję Akredytacyjną - to ocena najwyższa, rzadko przyznawana i po raz pierwszy przyznana którejś z lubelskich uczelni.