Uroczystości w Smoleńsku i Katyniu

"Będzie to spotkanie niezwykle smutne. Rany są świeże, najwidoczniej dla różnych rodzin jeszcze się one nie zagoiły" - powiedział PAP tuż po wylądowaniu w Moskwie minister kultury Bogdan Zdrojewski. "Wszyscy ci, którzy towarzyszą mi w samolocie, są nadal niezwykle wzruszeni i bardzo skupieni. Wydaje mi się, że właśnie taka atmosfera skupienia i milczenia będzie nam towarzyszyła na miejscu katastrofy sprzed dwóch lat" - dodał Zdrojewski, któremu funkcję przewodniczenia delegacji pod koniec marca powierzył premier Donald Tusk.

Minister podkreślił też, że w Smoleńsku panują niekorzystne warunki pogodowe. "Jest zimno, jest duża warstwa śniegu. To spotkanie także pod tym względem będzie wymagało pewnej odporności" - dodał.

Symboliczne wskazanie miejsca pod budowę pomnika ku czci ofiar katastrofy lotniczej w Smoleńsku, uroczystości na cmentarzu katyńskim w 72. rocznicę zbrodni katyńskiej i otwarcie agencji konsularnej MSZ ponownie w Smoleńsku to główne punkty programu wizyty delegacji rządowej w drugą rocznicę katastrofy smoleńskiej.

W pielgrzymce bierze udział ok. 120 osób, w tym ok. 30 krewnych ofiar katastrofy lotniczej i ok. 15 osób reprezentujących rodziny katyńskie. Dwugodzinny przelot dwoma samolotami z Warszawy do Moskwy odbył się bez zakłóceń. Po wylądowaniu delegacja w kolumnie samochodowej udaje się na uroczystości do Smoleńska, skąd następnie wyruszy do Katynia i z powrotem do Smoleńska.

W uroczystości na miejscu katastrofy Tu-154M w Smoleńsku, która ma rozpocząć się po godz. 10.30 polskiego czasu, i w Katyniu uczestniczyć będą m.in.: prezydencki minister Maciej Klimczak, wicemarszałek Sejmu Cezary Grabarczyk, wicemarszałek Senatu Jan Wyrowiński, wiceszef MON Czesław Mroczek, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Krzysztof Kunert, a także prezes Federacji Rodzin Katyńskich Izabella Sariusz-Skąpska.

"To jest trzeci mój wyjazd do Smoleńska. Dopóki mi zdrowie i siły pozwolą, będę chciał tam każdego roku jeździć, bo uważam, że tragedia smoleńska wywarła wielki wpływ na moje życie" - powiedział Paweł Deresz, mąż posłanki SLD Jolanty Szymanek-Deresz, która zginęła w katastrofie. "Chodzi nie tylko o moją żonę, ale o tragedię, która dotknęła całe nasze społeczeństwo" - dodał.

Na miejscu katastrofy z 10 kwietnia 2010 r. przemówienie wygłosi minister kultury Bogdan Zdrojewski, nastąpi złożenie wieńca i zapalenie zniczy, a także modlitwa ekumeniczna. W symboliczny sposób zostanie ustanowiona lokalizacja pomnika ku czci ofiar smoleńskiej tragedii, który ma być odsłonięty w kolejną rocznicę katastrofy smoleńskiej - 10 kwietnia 2013 r. Będzie miał on formę czarnego popękanego muru o żałobnym, cmentarnym charakterze, na którym znajdą się nazwiska ofiar katastrofy. W murze zaprojektowano także szeroką przerwę, która będzie otwierać się na plac z granitu, mający być miejscem kontemplacji.

Uroczystości związane z 72. rocznicą zbrodni katyńskiej rozpoczną się ok. godz. 13 czasu polskiego od modlitwy w prawosławnej części Kompleksu Memorialnego "Katyń". Następnie uroczystości przeniosą się na Polski Cmentarz Wojenny, gdzie nastąpi symboliczne uderzenie w Dzwon Pamięci, odegranie sygnału "Śpij kolego" oraz złożenie kwiatów i zapalenie zniczy. W Katyniu przemówienie ma wygłosić Andrzej Krzysztof Kunert. Planowane jest także przejście do Muzeum Katyńskiego, gdzie uczestnicy pielgrzymki wpiszą się do księgi pamiątkowej Polskiego Cmentarza Wojennego.

W delegacji, której towarzyszy asysta wojskowa, uczestniczą także: kapelan rodzin katyńskich oraz kapelani Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego, Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego oraz Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego. W każdym z miejsc pamięci, zarówno w Smoleńsku, jak i w Katyniu, w imieniu całej delegacji zostanie złożony jeden wspólny wieniec z biało-czerwoną szarfą bez napisu.

Ostatnim punktem programu wizyty rządowej delegacji ok. godz. 15 czasu polskiego będzie uroczyste otwarcie agencji konsularnej w Smoleńsku z udziałem wiceminister spraw zagranicznych Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz. MSZ poinformował PAP, że zadaniem dyplomatów ma być niesienie pomocy Polakom, którzy przyjeżdżają odwiedzać groby katyńskie, a także od dwóch lat składają cześć ofiarom katastrofy smoleńskiej. Agencja ma mieć niewielką, ale stałą obsadę.

Powrót ze Smoleńska do Moskwy zaplanowano na wtorek na godz. 16.45 polskiego czasu. W Warszawie delegacja ma być w środę krótko po północy.