Przepis o rekrutacji do szkół i przedszkoli - niekonstytucyjny

Trybunał Konstytucyjny orzekł we wtorek, że przepis o zasadach rekrutacji do publicznych szkół i przedszkoli jest niezgodny z konstytucją. MEN informuje, że prace nad zmianą tego przepisu rozpoczęto, zanim do Trybunału skierowano wniosek o jego zbadanie.

Wniosek do TK złożył Rzecznik Praw Obywatelskich. Chodzi o art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty, zobowiązujący ministra edukacji do uregulowania w rozporządzeniu zasad naboru do publicznych szkół i przedszkoli.

RPO był zdania, że przepis ten jest zbyt lakoniczny i pozostawia ministrowi zbyt wiele swobody w ustalaniu zasad przyjmowania uczniów do szkół i przedszkoli, co narusza zasady konstytucyjne. Również Sejm i prokurator generalny, w swoich stanowiskach przekazanych Trybunałowi, wnosili o uznanie, że art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty jest niezgodny z konstytucją.

We wtorek Trybunał Konstytucyjny orzekł (sygn. K 38/12), że art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty jest niezgodny z konstytucją. Stwierdził, że rozwiązanie, zgodnie z którym ustawa nie gwarantuje każdemu dziecku miejsca w przedszkolu lub szkole publicznej, pozostawiając ministrowi dowolność tworzenia zasad przyjmowania dzieci do szkół obwodowych, narusza konstytucyjne prawo do nauki.

Sędzia sprawozdawca Wojciech Hermeliński zwrócił także uwagę, że w ustawie o systemie oświaty nie określono żadnej procedury odwoławczej od decyzji o nieprzyjęciu dziecka do przedszkola lub szkoły.

Zgodnie z decyzją Trybunału Konstytucyjnego przepis ten straci swą moc za 12 miesięcy, bo w przeciwnym razie mogłoby to utrudnić dostęp do nauki i spowodować zamieszanie w szkołach.

Jak poinformowała PAP rzeczniczka prasowa MEN Paulina Klimek, zanim wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący przepisów o rekrutacji do przedszkoli został skierowany do Trybunału Konstytucyjnego, w Ministerstwie Edukacji Narodowej już trwały prace nad zmianami ustawy o systemie oświaty. Ich celem jest upowszechnienie wychowania przedszkolnego i zapewnienie wszystkim dzieciom równego dostępu do placówek. W październiku 2012 r. minister edukacji Krystyna Szumilas przedstawiła projekt założeń do tzw. ustawy przedszkolnej, w grudniu założenia przyjęła Rada Ministrów.

Jak przypomniała Klimek, nowe przepisy zakładają, że od września 2014 r. wszystkie gminy będą miały obowiązek zapewnić miejsce w przedszkolu każdemu czterolatkowi, a od 2016 r. także trzylatkowi. "Oznacza to zagwarantowanie wszystkim dzieciom równego dostępu do przedszkoli" - zaznaczyła.

Według MEN, będzie to możliwe dzięki przekazaniu samorządom dotacji celowej na zwiększenie liczby miejsc i poprawę warunków wychowania przedszkolnego oraz zmniejszenie - docelowo do 1 złotego za dodatkową godzinę - opłat, jakie ponoszą rodzice.

Na okres od 1 września do 31 grudnia 2013 roku rząd zaplanował na ten cel w budżecie państwa 320 mln zł, na 2014 r. 1 mld 148 mln, a na następne lata ponad miliard rocznie. Dotacja ta - zdaniem resortu edukacji - nie tylko zrekompensuje samorządom zmiany w systemie opłacania przedszkoli przez rodziców, ale pomoże w upowszechnieniu edukacji przedszkolnej.

MEN chce, by nowe przepisy dotyczące rekrutacji do przedszkoli weszły w życie od 1 września 2013 roku.

Rozprawie w Trybunale Konstytucyjnym przewodniczył sędzia Leon Kieres, sprawozdawcą był natomiast sędzia Wojciech Hermeliński.