Jest w tym obrazie niebywale intrygującego i pociągającego

Obraz El Greca odnalazły przypadkowo w Kosowie Lackim na Podlasiu - Izabella Galicka i Hanna Sygietyńska z Instytutu Sztuki PAN, które inwentaryzowaly wówczas dziela sztuki, znajdujace sie w posiadaniu Kosciola we wschodniej Polsce. Izabella Galicka w wywiadzie dla Katolickiego Radia Podlasie powiedziala, ze gdyby nie uchylone drzwi do sasiedniego pokoju na plebanii proboszcza, ks. Władysława Stepnia, pewnie nigdy by nie zobaczyla dziela. - Był duży, pociemnialy, zniszczony, w jednym rogu miał rozdarcie, ale było cos w tym obrazie niebywale intrygujacego i pociagajacego" - mówi Galicka. Zgodnie z relacją ówczesnego proboszcza z Kosowa Lackiego, obraz znajdował się w dzwonnicy, gdzie razem z innymi niepotrzebnymi rzeczami, przeznaczony był na spalenie. - Ksiądz proboszcz pomyslał jednak, ze św. Franciszka nie wypada palić, wiec oprawił go i powiesił w swoim pokoju" - mówi odkrywczyni. Historyczki z Instytutu Sztuki postanowily szczególowo przyjrzec sie obrazowi, studiowaly dzielo. Juz w katalogu poinwentaryzacyjnym napisaly, ze obraz pochodzi z warsztatu El Greca. Po dwóch latach juz śmiało napisały, że jego autorem jest mistrz z Toledo. Jednak dopiero konserwacja w roku 1974 pod kierunkiem prof. Bogdana Marconiego potwierdziła ich przypuszczenia. Kuria siedlecka, gdzie przebywał obraz, nie zdecydowała się na publiczne pokazanie dzieła. Dopiero po 40 latach od odkrycia "Ekstaza sw. Franciszka" będzie udostepniona szerokiej publicznosci. Autorkami tytulu dziela El Greca sa odkrywczynie. Jak mówi Izabella Galicka - "moglysmy nazwac obraz stygmatyzacja, ale ekstaza sw. Franciszka na obrazie jest tak widoczna, ze stwierdzilysmy, ze ta nazwa bedzie bardziej odpowiednia". Na świecie znajduje się kilkanaście wariantów stygmatyzacji św. Franciszka pędzla El Greca. "Ekstaza św. Franciszka" to jedyny obraz mistrza z Toledo w Polsce. W Polsce znajduje się tylko kilka obrazów tej klasy: "Dama z łasiczką" Leonarda da Vinci, "Krajobraz z Samarytaninem" Rembrandta, "Sad Ostateczny" Memlinga oraz "Adoracja Madonny przez kartuzów" Zurbarána.