Adopcja po katolicku

Sytuacja prawna dziecka Formy opieki zastępczej dzielą się zasadniczo na dwa rodzaje, w zależności od sytuacji prawnej dziecka, które nie może wychowywać się w rodzinie naturalnej. Jeśli jest sierotą bez opieki (co obecnie zdarza się niezwykle rzadko), rodzice zrzekli się praw do niego lub też zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej decyzją sądu – można mówić, że dziecko jest prawnie wolne. Tylko takie dziecko może trafić do adopcji. Adopcja zastępuje naturalną rodzinę w najpełniejszym stopniu. W świetle prawa sytuacja rodzinna dziecka adopcyjnego i biologicznego nie różni się niczym. Nosi ono nazwisko swoich nowych rodziców, dziedziczy po rodzinie, nabywa wobec niej wszystkie prawa i obowiązki. W momencie adopcji sporządzana jest nowa metryka urodzenia dziecka, z nowym nazwiskiem i imionami rodziców. Można nawet zmienić imię adoptowanego. Jedyne, co pozostaje, to data i miejsce urodzenia. Stara metryka utajniana jest do 18. roku życia członka nowej rodziny. Niestety, większość dzieci z placówek nie może trafić do adopcji, ponieważ władza rodzicielska ich biologicznych rodziców – mimo braku zainteresowania dzieckiem, realnych możliwości opieki i występujących w rodzinie patologii – została jedynie ograniczona. Najlepiej byłoby, gdyby takie dzieci mogły wychowywać się w rodzinach zastępczych. W praktyce najczęściej jest to dom dziecka. Dlaczego? Jak wyjaśnia Zofia Dłutek, dyrektor Katolickiego Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego w Warszawie, chętnych do bycia rodzicami zastępczymi jest znacznie mniej niż chętnych do adopcji. W rodzinie zastępczej dziecko zachowuje swoje dawne nazwisko i związki z naturalną rodziną. Opieka zastępcza zakłada wręcz pracę z tą rodziną i podtrzymywanie kontaktów dziecka z naturalnymi rodzicami, tak aby w miarę możliwości mogło ono jak najszybciej do nich wrócić. W praktyce często pozostaje ono w rodzinie zastępczej do pełnoletności. Niekiedy, gdy jego sytuacja prawna się zmienia, może nawet dojść do adopcji. Nie można jednak takiego wariantu zakładać. Rodziny zastępcze w zależności od stopnia specjalizacji otrzymują za swoją prace wynagrodzenie lub zwrot kosztów utrzymania dziecka. Nietrudno zgadnąć, że są to bardzo niewielkie kwoty. Szukam dziecka z dobrej rodziny Sytuacja prawna dziecka to prawdopodobnie najważniejsza przyczyna ograniczeń w adopcji, ale nie jedyna. Druga – niestety – to wymagania rodziców. – Ludzie chcą adoptować – ale malutkie i zdrowe dzieci, bez obciążeń. Ale takie nie rodzą się do adopcji. Na osiem przykładowych noworodków zgłaszanych do ośrodka, czworo to dzieci narkomanek lub alkoholiczek, dwoje – matek upośledzonych umysłowo albo chorych psychicznie, co brały leki w czasie ciąży. Tylko dwoje dzieci pochodzi z rodzin bez tak wielkich obciążeń – mówi Dłutek. Kolejną trudnością często jest wiek dziecka. Gdy maluch kończy pierwszy rok życia, jego szanse na adopcję spadają. Tylko część osób decyduje się na przysposobienie starszego dziecka. Niektórzy nie mają wyboru, bo noworodka może zaadoptować tylko osoba, która ma nie więcej niż 40 lat. Nawet w takiej sytuacji większość jednak stara się o jak najmłodsze dziecko, a niektórzy – jak przekonali się pracownicy Ośrodka – potrafią walczyć o każdy miesiąc. Trochę trudno się dziwić. – Łatwiej jest przełamać ewentualny opór i nawiązać więź, gdy dziecko jest malutkie – mówią rodzice adopcyjni. Jednak uregulowanie sytuacji malucha wymaga niekiedy dłuższego czasu. Niestety, gdy dziecko ma już 5, 6 lub 7 lat i wreszcie udało się wszystko załatwić z sądem, tak że jest szansa na adopcję i na to, by zaznało w życiu jakiejś normalności, to często okazuje się, że już nikt go nie chce.