To najważniejsze święto muzułmańskie (tur. Kurban Bayrami) jest związane z pielgrzymką do Mekki (hadżdż) i trwa cztery dni. W centrum tego święta znajduje się idea pełnego oddania się Bogu i zaufania w Jego miłosierdzie. Muzułmanie w święcie tym upatrują antycypację zmartwychwstania.
Źródłem tego święta jest opowiadanie o Abrahamie zawarte w Starym Testamencie i w Koranie (37,100nn.): Bóg rozkazuje Abrahamowi złożyć w ofierze swego syna Isma'ila (Izmaela) na znak całkowitego posłuszeństwa woli Bożej. W ostatniej chwili Bóg jednak rezygnuje z ofiary z dziecka i każe Abrahamowi zamiast niego złożyć w ofierze barana.
Na pamiątkę tego wydarzenia wiele rodzin muzułmańskich, które mogą sobie na to pozwolić, kupuje owcę. Zostaje ona zabita w rytualny sposób i wspólnie spożyta tak, że jedną trzecią otrzymują potrzebujący, a następną trzecią część krewni. Wspólna uczta jest właściwym punktem kulminacyjnym tego święta. Oprócz mięsa podaje się także słodkie potrawy z ryżu, jarzyny i sałaty. W tym dniu wspólnie odwiedza się też meczet, recytuje Koran i rozdziela prezenty. W święto to wielu muzułmanów składa też ofiary pieniężne. Datki pieniężne przeznacza się na pomoc biednym, na fundacje charytatywne itp. Niektórzy podejmują się obowiązku łożenia na wykształcenie ubogiego krewnego lub innego potrzebującego. W całym świecie muzułmańskim szkoły i urzędy są nieczynne w tym dniu. Przynajmniej raz w życiu muzułmanin powinien odbyć pielgrzymkę do Mekki, czyli hadżdż - do Al-Kaby z Czarnym Kamieniem, największej świętości muzułmanów, i innych świętych miejsc w Mekce i jej okolicach. Hadżdż jest obowiązkiem religijnym wszystkich dorosłych wyznawców islamu, kobiet i mężczyzn, o ile są w stanie ją podjąć. Pielgrzym musi być zdrowy na ciele i na duchu. Musi też mieć odpowiednie środki finansowe, aby mógł podjąć podróż, jeśli tylko nie staną na przeszkodzie inne ważne powody (niebezpieczeństwa, wojna itd.).
Dwa rodzaje pielgrzymek
Wyróżnia się dwa rodzaje pielgrzymek: małą, zwaną
umrą, i hadżdż, czyli właściwą pielgrzymkę. Umrę podejmować można w dowolnym czasie, natomiast hadżdż odbywa się raz do roku w terminie ściśle określonym, a mianowicie dziesiątego tygodnia po święcie Przerwania Postu, które ma miejsce pod koniec ramadanu. Zasadnicza pielgrzymka rozpoczyna się ósmego dnia dwunastego miesiąca muzułmańskiego roku księżycowego, zwanego
zu al-hidżdża.
Hadżdż wyróżnia się m.in. tym od innych pielgrzymek, że ani podróż do Mekki, ani powrót do domu nie należą do jego konstytutywnych elementów. Stanowią je jedynie obrzędy podczas trwającego trzynaście dni pobytu w świętych miejscach.
Po co dwie białe chusty?
Na początku pielgrzymi-mężczyźni owijają się w dwie nieobrębione i pozbawione szwów białe chusty o długości około dwóch metrów. W ten sposób całkowicie się do siebie upodabniają. Chusty te będą w przyszłości ich całunami. Jedna chusta powinna być obwiązana wokół bioder, druga zaś jest narzucona na lewe ramię. Na nogach można mieć jedynie niezszywane sandały, otwarte na piętach i palcach. Kobiety mogą nosić swoje codzienne, wielobarwne stroje. W ten sposób muzułmanie wstępują w stan uświęcenia (ihram), który trwa aż do obrzędu kamienowania diabła i zabrania wykonywania pewnych czynności, np. odbywania stosunków płciowych, polowania, obcinania paznokci i włosów, ścinania drzew, stosowania siły w jakiejkolwiek formie.