Zwyciężaj, nie uciekaj!

Średnia spożycia alkoholu i palenia tytoniu przez polską młodzież jest mniejsza niż średnia w innych krajach europejskich. Upada mit o rozpiciu polskiej młodzieży – czytam. Faktycznie, sukces. Zwłaszcza jak się przyjrzy szczegółom. Badanie (ankietowe, dobrowolne) dotyczyło 15-16-latków. Liczb bezwzględnych w informacji prasowej nie podano. W każdym razie: polska młodzież częściej pije piwo niż wódkę, mniej używa narkotyków, za to częściej faszeruje się lekami uspokajającymi i nasennymi bez zalecenia lekarza. W całej Europie (także i u nas) jest podobno lepiej – mniej młodych osób pije (za to więcej się upija, ale mieścimy się w normie światowej). Może dobrze, że nie podano wartości odsetkowych, bo niezmiernie trudno byłoby odtrąbić sukces. Przypomnijmy: w poprzednich badaniach ESPAD (2007 r.) stwierdzono, że „wśród piętnastolatków picie alkoholu stało się normą, przynajmniej w sensie statystycznym”. W latach 1995-2007 odsetek odpowiedzi twierdzących na pytanie, czy gimnazjalista kiedykolwiek pił alkohol, wynosił około 90%. Ponad połowa uczniów piła w ostatnim miesiącu i ponad połowa ma za sobą doświadczenie upicia się. Z pewnością ma znaczenie akceptacja społeczna. Warto zauważyć, że spora część nastolatków piła alkohol u siebie lub u kogoś w domu. Najwyraźniej dorośli uznali, że 15-16-latek czasem też „musi się odprężyć”. Uznano też, że jest już wystarczająco dorosły, by korzystać ze środków odprężenia stosowanych przez dorosłych. Warto również zauważyć zagadnienie powszechnie pomijane, tzn. fakt powszechnego używania środków uspokajających i nasennych. Środek psychoaktywny staje się sposobem na życie, redukcję stresu. To niebezpieczna alternatywa, nawet jeśli nie prowadzi do uzależnienia. Niebezpieczna, bo blokuje rozwój. Jeśli mogę nie czuć dyskomfortu spowodowanego sytuacją wokół mnie, jaką miałbym mieć motywację, by tę sytuację zmienić? Jeśli nauczę się rozwiązywać swoje problemy udając, że ich nie ma, skąd mam wziąć doświadczenie własnej siły? Doświadczenie radości zwycięstwa? Poczucie, że potrafię osiągnąć to, czego pragnę? Dając młodym ludziom alkohol i tabletki zamiast wsparcia i szansy doświadczenia własnych możliwości odbiera się im to, co najcenniejsze dla ich przyszłego odpowiedzialnego i odważnego funkcjonowania w życiu. Tak jest prościej, ale konsekwencje będą trudne do odwrócenia. Może warto – zamiast tłumaczyć uczniom, że alkohol szkodzi – powiedzieć wprost: w alkohol czy używki uciekają tchórze. Ty możesz żyć odważnie! Nie będzie łatwo. Czasem życie będzie przypominało survival. Ale można zwyciężyć. I warto zwyciężyć.