Światowy Dzień Walki z Analfabetyzmem

W ciągu ostatnich kilku lat na świecie dokonał się znaczący postęp w dziedzinie podstawowej edukacji. Liczba dorosłych analfabetów zmniejszyła się z 871 mln (w latach 1985-94) do 776 mln (2000-08). W tym samym czasie globalny wskaźnik alfabetyzacji wzrósł z 76 do 84 proc. Z Badań Instytutu Statystycznego UNESCO wynika, że do 2015 r. osiągnie on w skali świata poziom 90 proc.

Postęp jest jednak względny, ponieważ w krajach o dużym przyroście demograficznym, wskaźniki niekoniecznie dowodzą zmniejszania się liczby analfabetów. W Afryce Subsaharyjskiej zanotowano 8-procentowy wzrost alfabetyzacji, a jednocześnie liczba dorosłych nieumiejących czytać ani pisać wzrosła ze 133 do 163 mln.

Tegoroczne obchody Dnia Walki z Analfabetyzmem poświęcone będą w UNESCO roli alfabetyzacji w procesach rozwoju społecznego. Rozpoczną się we wtorek w siedzibie UNESCO w Paryżu, w programie znalazły się m.in. uroczyste przesłanie Dyrektora Generalnego UNESCO Koichiro Matsuury, wystąpienie Honorowej Ambasador Narodów Zjednoczonych ds. Dekady Alfabetyzacji (2003-12) Laury Bush oraz wręczenie dorocznych nagród za wybitne osiągnięcia w dziedzinie alfabetyzacji, które w tym roku przypadną osobom i organizacjom z Burkina Faso, Indii, Afganistanu, Filipin i Butanu.

"Dziś wzywam rządy, organizacje międzyrządowe, partnerów rozwojowych, pracodawców, związki zawodowe oraz instytucje społeczeństwa obywatelskiego do uznania prawa zarówno dzieci, jak i ludzi dorosłych do edukacji oraz do zaangażowania się w poprawę stanu alfabetyzacji na świecie. () Alfabetyzm to o wiele więcej niż tylko umiejętność czytania i pisania. To uszanowanie ludzkiego prawa do godności, to stwarzanie szans dających nadzieję jednostkom, rodzinom i całym społecznościom. () Czas powszechne prawo do edukacji zrealizować w praktyce wobec wszystkich ludzi, niezależnie od ich wieku i miejsca zamieszkania" - napisał Matsuura w swoim przesłaniu z okazji Dnia Walki z Analfabetyzmem.

Na problem analfabetyzmu zwraca uwagę również Polska Akcja Humanitarna. Na początku września ruszyła druga edycja kampanii społecznej PAH "Akcja Edukacja". Środki zebrane podczas jej trwania przeznaczone zostanę na zapewnienie dostępu do edukacji dzieciom - ofiarom konfliktów zbrojnych.

W krajach rozwijających się analfabetyzm sięga kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu procent społeczeństwa; szacuje się, że aż 50 proc. mieszkańców Afryki, 33 proc. Azji i 15 proc. Ameryki Łacińskiej to analfabeci - alarmuje PAH.

Organizacja podkreśla, że do takiego stanu rzeczy przyczyniają się m.in. nowe oraz już istniejące konflikty zbrojne, a także choroby. Na przykład w Afryce Subsaharyjskiej kryzys edukacyjny związany jest głównie ze stratami spowodowanymi przez AIDS. Choroba ta zdziesiątkowała kadrę nauczycielską, a to z kolei zmusiło dużą część dzieci do opuszczenia szkół. Znaczącym czynnikiem utrudniającym postępy w edukacji w krajach rozwijających się jest także szybki wzrost liczby ludności, co powoduje trudności w utrzymaniu efektywnego systemu szkolnictwa. Inne przyczyny to niski poziom inwestowania w sektor edukacji przez państwo i wzrastające koszty nauki.

Tymczasem zwiększenie dostępu do edukacji to dla krajów rozwijających się szansa na wyjście z ubóstwa. Dlatego PAH już od wielu lat realizuje projekty, których celem jest umożliwienie nauki dzieciom żyjącym w najbiedniejszych regionach świata poprzez m.in. budowę i remont szkół, wyposażenie sal lekcyjnych oraz organizacje zajęć pozwalających zdobyć lub rozwinąć umiejętności zawodowe.

Aby wesprzeć kampanię "Akcja Edukacja", można wysłać wiadomość o treści "POMOC" na numer, kupić ołówek (cena 2 zł) dostępny w sklepiku internetowym www.sppah.org.pl lub wpłacić dobrowolną kwotę na konto bankowe: 41 1060 0076 0000 3310 0016 1001.

Więcej informacji na temat akcji można znaleźć na stronie www.akcjaedukacja.pl. Kampania będzie prowadzona do połowy października 2009 r. Informacje na temat Dnia Walki z Analfabetyzmem są na stronie Polskiego Komitetu ds. UNESCO www.unesco.pl.