„Ikona święta tajemnica” – to tytuł wystawy, którą otwarto dzisiaj w Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Wernisaż, który zgromadził setki osób, odbywał się w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa 2009.
Prezentowane dzieła pochodzą z Muzeum Południowego Podlasia, które posiada jedną z najliczniejszych w kraju kolekcji ikon rosyjskich. Powstała ona głównie dzięki rekwizycjom celnym. W jej skład wchodzi ponad półtora tysiąca różnorodnych obiektów sztuki cerkiewnej powstałych od XVII do początku XX wieku oraz pochodzących z wielu szkół i warsztatów Rosji, Ukrainy i Białorusi.
Na wystawie w Bydgoszczy można oglądać około stu dzieł. Są to ikony akademickie, ludowe, powstałe w peryferyjnych ośrodkach staroobrzędowych, dziewiętnastowiecznych warsztatach oraz pracowniach Moskwy i Petersburga. – Ikony to kawałek nieba na ziemi. To tak jakby zamknąć oczy i wyobrazić sobie kogoś, kogo się kocha. Takim obrazem jest właśnie ikona – powiedziała Ewa Wrzosek z Muzeum Południowego Podlasia.
Większość ikon w kolekcji to ikony kultu prywatnego, a wśród nich ikony maryjne, chrystologiczne i świąteczne, ikony patronów, kalendarzowe i małżeńskie. Oprócz ikon malowanych tradycyjną techniką na desce, w kolekcji znajdują się nieliczne paramenty i księgi liturgiczne oraz spory zbiór ikon metalowych – krzyże, plakiety i ikony składane. – Ikony domowe są osobistym elementem kultu, przy którym często się modlono. Niektóre mają nadpalenia od świec, więc wiele musiały wysłuchać – dodała Ewa Wrzosek.
Ikony do tej pory były prezentowane na wielu tematycznych wystawach czasowych w placówkach muzealnych w kraju i za granicą. – Patrząc na ikony, musimy pamiętać o podstawowej różnicy pomiędzy nią, a obrazem.. Ikona jest zawsze objawieniem Bożej tajemnicy – powiedział dyrektor Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy Michał Woźniak
W otwarciu niecodziennego wydarzenia uczestniczył miłośnik ikon, artysta malarz, Walenty Makar. – Szkoda, że ikony są tak rzadko udostępniane szerszej publiczności. Z ikon wypływa tajemnica. Ona działa kojąco na duszę. Dzięki specyficznemu charakterowi ikony przetrwało prawosławie w Rosji, mimo, że było bardzo zwalczane – dodał.
Wystawa „Ikona święta tajemnica” będzie czynna w spichrzu do 1 listopada.
W kilkuset kościołach w Polsce można bezgotówkowo złożyć ofiarę.
Na placu Żłobka przed bazyliką Narodzenia nie było tradycyjnej choinki ani świątecznych dekoracji.