"Prawa starszej Pani i starszego Pana"

Konferencję zorganizowano w przededniu Międzynarodowego Dnia Ludzi Starszych, który od 1990 r. z inicjatywy ONZ obchodzony jest 1 października.

"To, jak państwo traktuje ludzi starszych, jest miarą rozwoju cywilizacyjnego" - mówiła minister w Kancelarii Prezydenta Ewa Junczyk-Ziomecka.

Dodała, że ze wszystkich krajów Europy Polska ma największy odsetek mieszkańców, którzy nie uczestniczą w życiu ekonomicznym kraju, chociaż mają ku temu odpowiednie możliwości. Podkreśliła, że wraz ze starzeniem się społeczeństwa, starzeje się rynek pracy. "Osoby starsze mogą być aktywnymi uczestnikami gospodarki na różne sposoby, stanowią coraz liczniejszą grup konsumencką. Ogromne możliwości tkwią również w wolontariacie osób starszych" - dodała.

"Starzenie się społeczeństwa to proces ciągły i jeśli w porę zostanie wprowadzone odpowiednie prawo, można wpłynąć na sytuację demograficzną, a także na sytuację przyszłych emerytów" - uważa przewodniczący Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego prof. Piotr Błędowski z SGH. Według niego kolejne generacje emerytów będą coraz lepiej wykształcone, coraz bardziej sprawne i świadome swoich praw i potrafiące je wyegzekwować.

"Co miesiąc przybywa milion osób, które kończą 60 lat. Nie uciekniemy ani przed demografią, ani przed biologią, ale możemy zmieniać sposób funkcjonowania państwa. Kult młodości musi zostać przewartościowany, trzeba nauczyć się czerpania radości z każdej fazy życiowej" - przekonywał prof. Zbigniew Woźniak z Instytutu Socjologii UAM.

Według rzecznika praw obywatelskich Janusza Kochanowskiego, aby poprawiła się jakość życia osób starszych, muszą zmienić się profil medycyny i struktura wydatków na cele społeczne, należy też rozwijać geriatrię i rynek usług pielęgnacyjnych. "Musimy zdawać sobie sprawę, że opieka nad ludźmi starszymi jest kosztowna i wymaga dobrej organizacji. Z drugiej strony, coraz więcej będzie osób starszych i samotnych, ale zdolnych do pracy. Dlatego kolejną ważną kwestią jest wiek emerytalny" - mówił RPO. Jego zdaniem w pierwszej kolejności należy zrównać wiek emerytalny kobiet i mężczyzn. Przypomniał, że już dwa lata temu złożył w tej sprawie wniosek do TK. "Mam nadzieję, że będzie to impulsem do kolejnych zmian" - powiedział Kochanowski.

"Dyskryminacja ze względu na wiek jest faktem. Przejawia się w niemal wszystkich dziedzinach życia, a bardzo dużym problemem jest rynek pracy. Z jednej strony każe się ludziom dłużej pracować, z drugiej, zwalnia się osoby po 50. roku życia" - mówiła koordynatorka "Forum 50+", zrzeszającego 25 organizacji pozarządowych z 11 miast.

Jak podkreślali uczestnicy konferencji, konieczna jest aktywizacja seniorów, nie tylko na rynku pracy, ale również w innych dziedzinach życia społecznego. Jednym ze sposobów na to jest program "Seniorzy w akcji". "Konkurs został uruchomiony, aby wykorzystać ogromny potencjał czasu wolnego, wiedzy i życiowego doświadczenia, jakim dysponują osoby starsze. Szukamy aktywnych osób 55+, które mogą stać się animatorami ciekawych przedsięwzięć w swoich społecznościach. Zachęcamy je do realizacji własnych projektów społecznych, do rozwijania posiadanych pasji i zainteresowań" - mówiła koordynatorka projektu Beata Tokarz.

Jak dodała, dzięki dotacjom przyznawanym w konkursie, zrealizowano m.in. projekty Szkoła Super Babci, w ramach którego babcie uczą się kreatywnego spędzania czasu z wnukami, warsztaty filmowo-fotograficzne dla seniorów, wolontariat w domach dziecka. Kolejna edycja konkursu, w którym można zdobyć dofinansowanie w wysokości do 12 tys. zł, ruszy wiosną przyszłego roku.

Jak pokazują statystyki, w zeszłym roku 13,5 proc. Polaków miało więcej niż 65. lat. Szacuje się, że w 2030 r. osoby w wieku 65+ stanowić będą 23,8 proc. społeczeństwa, zaś w 2060 r. - już 36,2 proc. Zjawisko to nie dotyczy jedynie Polski, według danych Eurostatu z ub. roku w 27 państwach członkowskich UE osoby powyżej 65. roku życia stanowią 17,1 proc. społeczeństwa; w 2035 r. liczba ta wzrośnie do 25,4 proc. społeczeństwa, a w roku 2060 - do 30 proc. Istotnie wzrośnie także odsetek osób powyżej 80. roku życia - odpowiednio: z 4,4 proc. w 2008 r., do 7,9 proc. w 2035 r. i 12,1 proc. w 2060 r.