Zwieranie kułaka

Organy bezpieczeństwa i różne służby specjalne w Rosji odgrywały rolę ważniejszą aniżeli w jakimkolwiek innym państwie. Tak było od pierwszych dni bolszewickiej rewolucji aż do ostatniego dnia istnienia Związku Sowieckiego. Nawet po likwidacji zbrodniczego Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych (NKWD) wpływ jego następcy, Komitetu Bezpieczeństwa Państwa (KGB), na sowiecką politykę był nadal potężny. Apogeum osiągnął w latach 80., kiedy długoletni szef Komitetu Jurij Andropow został sekretarzem generalnym KC KPZR. Także w czasach Gorbaczowa Władimir Kriuczkow, kolejny szef KGB, był jedną z najważniejszych osób w państwie. Nieudany pucz w sierpniu 1991 r. spowodował, że elita polityczna skupiona wokół Borysa Jelcyna dojrzała do generalnej rozprawy z sowiecką bezpieką. W ciągu kilku miesięcy Komitet został zlikwidowany, a jego poszczególne departamenty stały się samodzielnymi służbami, podporządkowanymi ośrodkowi prezydenckiemu na Kremlu.