Gdzie Europejska Stolica Kultury 2016?

W 2016 roku jedno polskie i jedno hiszpańskie miasto pełnić będą honory kulturalnej stolicy Europy.

Organizatorem konkursu ze strony polskiej jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Warunkiem uczestnictwa w konkursie jest przygotowanie przez zainteresowane miasta propozycji programu obchodów ESK 2016.

Zdrojewski podkreślił podczas poniedziałkowej konferencji prasowej, że termin nadsyłania ofert miast mija 31 sierpnia 2010 r. Zwrócił uwagę, że w konkursie brane pod uwagę będą rozmaite kryteria - m.in. to ile przeznacza dane miasto w swym budżecie na kulturę. "Z naszego punktu widzenia ważne jest to, co świadczy o zainteresowaniu miast inwestowaniem w kulturę - wydatki na kulturę, jakość tych wydatków, absorpcja środków europejskich. (...) Ważne jest, by wybrana stolica godnie reprezentowała całe państwo polskie, a nie tylko własną społeczność" - mówił Zdrojewski.

Minister przyznał, że niepokoją go niskie, indywidualne wydatki mieszkańców polskich miast na kulturę. "W tej materii jesteśmy daleko za Europą; możemy powiedzieć, że Polacy są przyzwyczajeni do dość socjalistycznego sposobu funkcjonowania w obszarze kultury, nie są skłonni na kulturę łożyć z własnych środków finansowych. W związku z tym te wydatki mamy wciąż na bardzo niskim poziomie, ludzie oczekują, że kultura będzie dostępna za darmo" - tłumaczył minister.

Wnioski kandydatów oceniane są przez 13-osobową komisję selekcyjną, w której skład wejdą eksperci mianowani przez instytucje europejskie - po dwie osoby mianuje Rada Europejska, Komisja Europejska, Parlament Europejski, jedną - Komitet Regionów. Sześć osób wskaże minister kultury.

Podsekretarz stanu w MKiDN Monika Smoleń podkreśliła, że oceniająca oferty poszczególnych miast komisja uwagę zwraca przede wszystkim na dwa kryteria merytoryczne składanych wniosków: "wymiar europejski" oraz "miasto i obywatele".

"Pierwsze kryterium jest oczywiste - program, który zostanie zaproponowany przez dane miasto, ma być nacechowany europejskim charakterem tego miejsca, powinien prowadzić do nawiązywania współpracy, wymiany kulturalnej, dialogu międzynarodowego. W ramach drugiego kryterium miasta powinny przygotować i stworzyć taki program kulturalny, w którym będą mogli, chcieli uczestniczyć i identyfikować się mieszkańcy" - zwróciła uwagę Smoleń.

Konkurs składa się z dwóch etapów - selekcji wstępnej (wybór 2-4 miast) i końcowej (wybór jednego konkretnego miasta). Po zakończeniu obu etapów minister kultury nominuje jedno miasto do tytułu ESK 2016 i przekaże swą decyzję instytucjom europejskim. Ostateczną decyzję, po zasięgnięciu opinii Parlamentu Europejskiego i zaleceniach Komisji Europejskiej podejmie Rada UE w drugim kwartale 2012 roku. Regulamin konkursu dostępny jest na stronie www.mkidn.gov.pl/esk2016.

Idea Europejskiej Stolicy Kultury (ESK) zrodziła się 13 maja 1985 roku, podczas spotkania Rady Europejskiej Ministrów Kultury. Przedstawiła ją grecka minister kultury Melina Mercouri. Corocznie tytuł ten otrzymują inne miasta; od 2009 roku są to miasta - jedno ze "starego" i jedno z "nowego" państwa członkowskiego. W 2009 roku tytuł ESK dzielą litewskie Wilno oraz austriacki Linz.