Zmarł Stanisław Szwarc-Bronikowski

Nie wiadomo jeszcze, kiedy odbędzie się pogrzeb podróżnika, jego córka powiedziała PAP, że spocznie on na warszawskich Powązkach.

Stanisław Szwarc urodził się 1 marca 1917 roku w Górkach koło Klimontowa w powiecie sandomierskim, szkołę ukończył w Sandomierzu, potem studiował na Uniwersytecie Warszawskim prawo i dziennikarstwo. W czasie okupacji uczestniczył w ruchu oporu ZWZ-AK pod pseudonimem Roman. Był założycielem i redaktorem konspiracyjnych pism na Kielecczyźnie. W latach 1945-46 działał w organizacji Wolność i Niezawisłość w woj. olsztyńskim, w 1946 r. był współzałożycielem "Wiadomości Mazurskich" - pierwszego dziennika Warmii i Mazur.

W latach 1946-47 został aresztowany i był więziony przez służby bezpieczeństwa. Podczas kolejnego aresztowania, w 1949 roku, uciekł i ukrywał się pod różnymi nazwiskami m.in. pod nazwiskiem Bronikowski, które potem dodał do nazwiska rodowego. Pracował wówczas jako malarz-ilustrator, fotograf i cieśla. Ponownie aresztowany w 1955 r., w sierpniu 1956 r. wyszedł na wolność.

W latach 1956-60 Szwarc-Bronikowski był reporterem i redaktorem działu popularyzacji nauki tygodnika "Dookoła Świata". Niemal wszystkie swoje poważne przedsięwzięcia zorganizował samodzielnie, zawsze sam znajdował środki na swoje wyprawy. W podróż dookoła świata wybrał się mając w kieszeni zaledwie 200 dolarów. Współpracował z Ligą Żeglugi Morskiej, z telewizjami z całego świata zawierał umowy na filmy.

W czasie swojej pracy dziennikarskiej i filmowej Szwarc-Bronikowski zrealizował ponad sto filmów popularnonaukowych. Chociaż przez 35 lat (1960-1995) pracował dla Telewizji Polskiej, nigdy nie był tam zatrudniony na etacie i nie korzystał z pomocy państwa. Jak przyznał, tylko raz dostał delegację do Senegalu, gdzie miał się spotkać z Leonidem Teligą, gdy ten jako pierwszy Polak w historii samotnie opłynął Ziemię jachtem.

W swych reportażach Szwarc-Bronikowski podejmował tematykę przyrodniczą, ekologiczną, etnograficzną, archeologiczną, paleontologiczną, geologiczną oraz religioznawczą. Większość filmów realizował za granicą. Emitowano je w krajach europejskich, USA, Australii i Kanadzie. Do najbardziej znanych filmów Szwarc-Bronikowskiego należą: "Mongolskie ballady", "W cztery świata strony", "Z Alaski do Kolorado", "Przez antypody", "Tropami mułów", "U źródeł naszej cywilizacji", a także serie filmów ekologicznych "Opowieści o bursztynie", "Najstarszy Testament", "Zielone komnaty", "Testament wieków".

Szwarc-Bronikowski pisywał również eseje i cykle reportaży podróżniczych, które publikowano w różnych czasopismach. Wydał też książkę-album "Poszukiwanie zaginionych światów", uhonorowaną nagrodą im. Arkadego Fiedlera - Bursztynowy Motyl w 1996 roku. Książkę "Testament wieków" wyróżniono w 1997 roku doroczną autorską nagrodą historyczną "Klio" .

Za swoją działalność Szwarc-Bronikowski odznaczony został m.in.: Krzyżem Walecznych (1944 r.), Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (1945 r.), Krzyżem AK "Burza". Za pracę zawodową odznaczono go nagrodą m.in. Przewodniczącego Komitetu ds. RTV (1970, 1974, 1977, 1990) i "Złotym Ekranem" 1973 r. Zdobył I nagrodę na festiwalach filmowych: w La Chapelle-Vercaur w 1988 r. oraz w Barcelonie w 1989 r.

Stanisław Szwarc-Bronikowski był członkiem wielu prestiżowych organizacji międzynarodowych, m.in. National Geographic Society oraz The Explorers Club.