Wieliczka i Bochnia razem na liście UNESCO

Jak poinformował PAP w piątek dyrektor Kopalni Soli w Bochni Krzysztof Zięba, wstępny wniosek w sprawie poszerzenia wpisu na listę został przesłany do UNESCO w ostatnich tygodniach, a wniosek zasadniczy powinien trafić tam za pośrednictwem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego do końca tego roku.

"To nasza wspólna inicjatywa z kopalnią wielicką. Powołujemy się na wielowiekową wspólną historię, bo obie kopalnie funkcjonowały razem do 1980 roku. Równocześnie zwracamy uwagę na naszą różnorodność, wynikającą z budowy geologicznej terenów, charakterystyki wyrobisk oraz technik wydobywczych" - powiedział Zięba.

Obie instytucje chcą, aby wpis na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego kopalni w Wieliczce z 1978 roku został rozszerzony o zabytkową kopalnię w Bochni. Decyzja w tej sprawie spodziewana jest w 2011 roku.

Kopalnie powołują się m.in. na przykład słowackiego miasta Lewocza, którego zabytki w zeszłym roku zostały wpisane na listę UNESCO, jako rozszerzenie wpisu, obejmującego m.in. pobliski Zamek Spiski.

Dyrektor Zięba nie ukrywa, że wpis na listę światowego dziedzictwa miałby dla bocheńskiej kopalni duże znaczenie prestiżowe i reklamowe, szczególnie wśród turystów zagranicznych. W przyszłości obie kopalnie chcą pracować nad wspólną ofertą turystyczną.

"Wielicką kopalnię odwiedza rocznie ok. 1 mln turystów z czego około połowa to goście zagraniczni, u nas na ok. 150 tys. zwiedzających rocznie, tylko kila procent stanowią obcokrajowcy" - zaznaczył.

Początki kopalni soli w Bochni datowane są na rok 1248, kiedy to, najprawdopodobniej przypadkowo podczas pogłębiania studni solankowych, na głębokości 50-60 m po raz pierwszy w Polsce odkryto sól kamienną. Według naukowców z Instytutu Turystyki w Krakowie kopalnia ta jest najstarszym, nieprzerwanie działającym zakładem przemysłowym w Europie.

W czasie kiedy kopalnia bocheńska była już dużym, dobrze prosperującym przedsiębiorstwem - około 40 lat później, odkryto sól w Wieliczce. W następnych latach kopalnie w Bochni i Wieliczce połączono w jedno duże przedsiębiorstwo, pod nazwą "Żupy Krakowskie". Stanowiło ono własność królów Polski i przynosiło w średniowieczu 1/3 dochodów ich skarbca. Do XIV wieku więcej soli wydobywano w Bochni, dopiero później wielicka kopalnia objęła prym.

W bocheńskiej kopalni wydobycie soli było znacznie trudniejsze niż w Wieliczce, stosowano pionierskie i unikatowe techniki górnicze.

W 1981 roku Wojewódzki Konserwator Zabytków w Tarnowie objął część wyrobisk kopalni ochroną w celu zachowania jej piękna. Dziewięć lat później zakończono w Bochni wydobywanie soli. W 2000 roku prezydent Aleksander Kwaśniewski uznał kopalnię za Pomnik Historii.