Będzie druga tablica

Kancelaria Prezydenta poinformowała też PAP, że w kaplicy Pałacu Prezydenckiego w niedługim czasie zostanie odsłonięta druga tablica upamiętniająca parę prezydencką Marię i Lecha Kaczyńskich, tragicznie zmarłych pracowników Kancelarii Prezydenta oraz Biura Bezpieczeństwa Narodowego.

Tablicę, która znajduje się na elewacji południowego skrzydła Pałacu Prezydenckiego obok hotelu Bristol, odsłonił w czwartek szef Kancelarii Prezydenta Jacek Michałowski oraz wiceprezydent Warszawy Jacek Wojciechowicz. Tablica została poświęcona; odmówiono modlitwę w intencji ofiar katastrofy.

Na prostokątnej tablicy, z szarego granitu, znajduje się krzyż, a poniżej napis: "W tym miejscu w dniach żałoby po katastrofie smoleńskiej, w której 10 kwietnia 2010 roku zginęło 96 osób - wśród nich prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką i były prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, obok krzyża postawionego przez harcerzy gromadzili się licznie Polacy zjednoczeni bólem i troską o losy państwa". Na dole tablicy znajduje się lilijka harcerska.

Pod tablicą podczas uroczystości wartę honorową pełnili żołnierze; odegrano sygnał żałobny. Złożono wieniec z biało-czerwonych kwiatów i zapalono 96 zniczy.

Michałowski, pytany przez dziennikarzy, dlaczego uroczystość odsłonięcia tablicy, w pobliżu miejsca, gdzie w dniach żałoby stanął krzyż, została tak szybko zorganizowana, odparł, że Kancelaria Prezydenta nie chciała dopuścić do kolejnych gorszących scen przed Pałacem. Jego zdaniem, spór wokół krzyża na Krakowskim Przedmieściu trwa już absolutnie za długo.

Jak dodał, 3 sierpnia podczas nieudanej próby przeniesienia krzyża sprzed Pałacu Prezydenckiego do kościoła św. Anny sytuacja "była naprawdę nieprzyjemna i niebezpieczna". Minister zaznaczył, że było mu wówczas "szalenie przykro", a momentami czuł się "zagubiony i przerażony".

3 sierpnia zgromadzeni na Krakowskim Przedmieściu ludzie uniemożliwili przeniesienie krzyża do kościoła św. Anny - tak miało się stać zgodnie z porozumieniem podpisanym między warszawską kurią, Kancelarią Prezydenta, harcerzami i Duszpasterstwem Akademickim Kościoła św. Anny. 5 sierpnia uczestnicy akademickiej pielgrzymki mieli ponieść go na Jasną Górę, po czym krzyż miał wrócić do kościoła. Krzyż został postawiony przed Pałacem Prezydenckim podczas żałoby po katastrofie smoleńskiej przez harcerzy.

Michałowski powiedział, że projekt tablicy był konsultowany z wieloma osobami, w tym z niektórymi przedstawicielami rodzin ofiar katastrofy, a głównymi partnerami przy realizacji projektu było miasto i Kancelaria Prezydenta.

W ocenie ministra, odsłonięcie tablicy otwiera drogę do zrealizowania porozumienia z 21 lipca między Kurią Metropolitarną, harcerzami a Kancelarią o przeniesieniu krzyża. "Jestem przekonany, że jesteśmy na właściwej drodze w tej sprawie. Jestem przekonany, że to co się działo do tej pory, powinno powoli dobiegać końca" - podkreślił Michałowski.

Pytany, co dalej będzie z krzyżem, odparł: "Zostawmy odpowiedź na to pytanie najbliższym godzinom, najbliższym dniom".

Wiceprezydent Warszawy powiedział, że miasto nie jest stroną w konflikcie wokół krzyża. "Nagłaśnianie tego sporu nikomu nie służy" - zaznaczył.

"Miasto nie jest oczywiście stroną w tym całym sporze. Natomiast próbujemy ze swojej strony pomóc, aby tę trudną sytuację rozwiązać" - powiedział Wojciechowicz dziennikarzom.

"My pracowaliśmy zgodnie z prawem, zgodnie z procedurami i zgodnie z nimi zostały wydane wszystkie decyzje" - dodał. Zaznaczył, że tablica jest wypełnieniem zobowiązania prezydenta Bronisława Komorowskiego.

Pytany, czy uważa, że pamiątkowa tablica rozwiąże kwestię przeniesienia krzyża stojącego przy Pałacu Prezydenckim, odparł, że "dla pewnej grupy osób pewnie żadne rozwiązanie nie będzie dobre i nie spowoduje spadku emocji". Zaznaczył, że miasto oczekuje, by ta sytuacja zmierzała ku rozwiązaniu "maksymalnie dobremu dla wszystkich".

Podczas uroczystości nie doszło do żadnych incydentów - poinformowała policja.

Jednak zebrani wokół stojącego krzyża ludzie skandowali: "Hańba, hańba", "To przykład arogancji władzy". Zdaniem osób czuwających przy krzyżu, tablica nie jest dość okazałym upamiętnieniem ofiar. Ich zdaniem powinny być upamiętnione pomnikiem, a nie tablicą.

Pod krzyżem przy Pałacu Prezydenckim znalazły się też transparenty: "Polsko obudź się" i "Non possumus".

Rzecznik stołecznego ratusza Tomasz Andryszczyk powiedział PAP, że tablica wykonana jest z szarego granitu - tego samego kamienia, z którego powstanie pomnik upamiętniający ofiary katastrofy smoleńskiej na Cmentarzu Powązkowskim.

W rozmowie z PAP stołeczna konserwator zabytków Ewa Nekanda-Trepka powiedziała, że podczas rozpatrywania wniosku Kancelarii Prezydenta w sprawie umieszczenia tablicy nie wiedziała o tym, że jest już ona gotowa. Jak tłumaczyła, Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków interesował jedynie wniosek z załączonym do niego projektem, który Kancelaria przesłała w poniedziałek.

Podkreśliła też, że konserwator nie ma uprawnień, by ingerować w treść upamiętnienia, a jedynie decyduje o jego formie: kształcie, materiale i miejscu, na którym zostanie umieszczony. "Wydałam decyzję jako urzędnik, miałam wniosek i odpowiedziałam na niego pozytywnie, bo spełniał on założenia, które mogły być zaakceptowane przez konserwatora" - tłumaczyła konserwator.

Dodała, że procedura umieszczenia tablicy upamiętniającej ofiary na Pałacu Prezydenckim była dokładnie taka sama jak przy innych zabytkach. "Procedurę ustala ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Mówi ona, że umieszczanie na obiekcie zabytkowym jakichkolwiek elementów musi uzyskać zezwolenie właściwego konserwatora zabytków. Wnioskować o to może wyłącznie właściciel zabytku" - stwierdziła Nekanda-Trepka.

W czwartek rano Kancelaria Prezydenta poinformowała PAP, że stołeczny konserwator zabytków zgodził się na umieszczenie na Pałacu Prezydenckim tablicy upamiętniającej ofiary tragedii smoleńskiej. Zgoda - według informacji z Kancelarii Prezydenta - została wydana z datą 11 sierpnia. Wniosek z Kancelarii Prezydenta w sprawie upamiętnienia ofiar katastrofy samolotu prezydenckiego wpłynął do Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków w poniedziałek i był rozpatrywany razem z dołączonym do niego projektem tablicy. W czwartek rano rozpoczął się też montaż tej tablicy na Pałacu Prezydenckim. Po około godzinie odbyła się uroczystość jej odsłonięcia.