Ikony "Solidarności"

Lech Wałęsa

Lech Wałęsa (ur. 1943) - jeden z ojców Solidarności i jej pierwszy przewodniczący, prezydent Polski w latach 1990-1995, laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1983 r. Z zawodu elektryk. Obecnie nie jest czynnym politykiem, ale udziela swojego poparcia Platformie Obywatelskiej i komentuje bieżące życie polityczne.

Po przełomie 1989 r., którego był współtwórcą, jako przywódca opozycji podczas obrad Okrągłego Stołu, został prezydentem Polski, wybranym w wyborach powszechnych w 1990 r. W 1992 przyczynił się do obalenia rządu Jana Olszewskiego po opublikowaniu tzw. listy Macierewicza. W maju 1993 r. rozwiązał Sejm i Senat wskutek uchwalenia wotum nieufności dla rządu Suchockiej. Funkcję prezydenta piastował tylko przez jedną kadencję - wybory w 1995 r. przegrał z Aleksandrem Kwaśniewskim.

W 1995 założył pozarządową organizację - Fundację Instytut Lecha Wałęsy. W 1997 r. utworzył partię polityczną Chrześcijańska Demokracja III Rzeczypospolitej Polskiej i został jej przewodniczącym. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku jego ugrupowanie poparło Akcję Wyborczą Solidarność, która odniosła zwycięstwo. W późniejszym okresie Lech Wałęsa krytycznie oceniał AWS. W 2000 r. ponownie przegrał wybory prezydenckie, otrzymując niewielkie poparcie - 1,01 proc., po którym ogłosił ostateczne odejście na polityczną emeryturę.

16 listopada 2005 r. uzyskał z IPN status pokrzywdzonego przez służby bezpieczeństwa PRL i zapowiedział walkę na drodze sądowej z osobami oskarżającymi go o działalność agenturalną, wśród których są jego dawni koledzy z opozycji. 22 sierpnia 2006 r. Lech Wałęsa wystąpił z Solidarności, gdyż uznał, że związek za bardzo zaangażował się w poparcie Prawa i Sprawiedliwości oraz braci Kaczyńskich.

W kwietniu 2005 r. na zaproszenie prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego wziął udział w delegacji władz polskich na pogrzeb papieża Jana Pawła II. Wówczas z inicjatywy Tadeusza Mazowieckiego doszło do pierwszej od czasu wyborów z 1995 r. rozmowy Wałęsy z Kwaśniewskim, któremu wówczas w telewizyjnym studiu proponował podanie nie ręki, ale co najwyżej nogi.

Do języka potocznego weszły jego słynne wypowiedzi, jak "nie chcem, ale muszem" i "jestem za, a nawet przeciw". Dwa kojarzone z nim przedmioty to wielki długopis, którym podpisywał porozumienie w Stoczni Gdańskiej oraz wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej w klapie marynarki. W październiku 2008 r. przy poparciu rządu Donalda Tuska, pomimo sprzeciwu prezydenta Lecha Kaczyńskiego, Lech Wałęsa został członkiem 12-osobowej grupy refleksyjnej Unii Europejskiej, określanej jako "Rada Mędrców". Lech Wałęsa aktywnie działa w internecie. Ma dwa numery Gadu-Gadu: 5606334 i specjalny numer 1980. Jest także blogerem.

Anna Walentynowicz

Anna Walentynowicz (1929-2010) - "Twoje proste życie stało się kwintesencją Solidarności" - powiedział po jej śmierci w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem przewodniczący NSZZ "Solidarność" Janusz Śniadek. "Prawdziwą legendą" i "matką Solidarności" nazwał ją premier Donald Tusk. To z powodu jej zwolnienia z pracy w sierpniu 1980 r. wybuchł w Stoczni Gdańskiej strajk, a w jego konsekwencji powstała Solidarność, pierwsza niezależna organizacja w bloku komunistycznym.

Osierocona w wieku 10 lat, już w dzieciństwie poznała smak ciężkiej pracy. W 1950 r. zapisała się na kurs spawacza, trafiła do Stoczni Gdańskiej; została przodownicą pracy wykonującą 270 proc. normy, jej zdjęcia trafiły wówczas po raz pierwszy do gazet. W Stoczni Gdańskiej pracowała - z przerwami - jako spawaczka i suwnicowa - do 1991 r. W 1978 r. przystąpiła do tworzących się wtedy Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Była systematycznie nękana przez SB: zatrzymywano ją na 48 godzin, rewidowano, karano upomnieniami i naganami. 8 sierpnia 1980 r. na pięć miesięcy przed odejściem na emeryturę rozwiązano z nią umowę o pracę. Żądanie przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz stało się pierwszym postulatem strajku, który rozpoczął się 14 sierpnia w Stoczni Gdańskiej. 16 sierpnia, gdy stoczniowy Komitet Strajkowy podpisał porozumienie z dyrekcją, zatrzymywała wychodzących do domu robotników. To m.in. jej apele sprawiły, że część z nich pozostała, by kontynuować strajk solidarnościowy z innymi zakładami.