Lament jak rwąca rzeka. Pogrzeb Adama Zagajewskiego

Adama Zagajewskiego żegnała rodzina z żoną Mają, przyjaciele, mieszkańcy Krakowa, przedstawiciele władz i świata akademickiego. Po przeniesieniu prochów poety z bazyliki św. Floriana do kościoła świętych Piotra i Pawła rozpoczęła się Msza św., której przewodniczył przyjaciel twórcy ks. prof. Alfred Wierzbicki. Obecni byli również ks. Andrzej Luter, ks. Andrzej Augustyński oraz proboszcz parafii ks. Jan Machniak.

W homilii ks. prof. Alfred Wierzbicki nawiązał do słynnego wiersza "Spróbuj opiewać okaleczony świat", który powstał po atakach terrorystycznych 11 września 2001 roku. - Ten wiersz towarzyszy nam dzisiaj, gdy z drżeniem serca pytamy, gdzie są dzieci z Michałowa, dlaczego na polsko-białoruskiej granicy umierają ludzie, i tyle innych dramatycznych pytań sobie stawiamy. Trzeba pamiętać, że poeci są po to, by opiewać świat, który jest okaleczony - mówił.

- W czasach zamętu, pogardy, bezprawia, ksenofobii i podbijania narodowego bębenka potrzebne jest nam miejsce, w którym możemy pić z czystego źródła. Potrzebne nam słowo ludzkie, które będzie żywe i skuteczne na podobieństwo słowa Bożego. Przestaliśmy ufać słowom ludzi sprawujących władzę, oburzają słowa koniunkturalnych dziennikarzy, niewiarygodne - aż strach powiedzieć i pomyśleć, ale tak jest - stały się słowa biskupów i księży - stwierdził kaznodzieja.

Jak dodał, szukamy mądrości „w czasie tak poważnego kryzysu słowa, który wstrząsa instytucjami życia zbiorowego, niweczy komunikację między ludźmi, zaśmieca kulturę”. - Nie zapominajmy o Adamie Zagajewskim, czytajmy na nowo jego wiersze. Poezja nie ocala, ale pozwala iść dalej - apelował.

Oprawę muzyczną uroczystości zapewnił chór Capella Cracoviensis. W świątyni zabrzmiało m.in. "Requiem" ("Officium Defunctorum") Tomása Luisa de Victoria.

W imieniu mieszkańców Krakowa poetę pożegnał prezydent miasta. - Dzisiejsze wprowadzenie go do Panteonu Narodowego to symboliczny akt, mający służyć uczynieniu go nieśmiertelnym dla pamięci przyszłych pokoleń. Ale Kraków bez niego będzie już inny – mówił prof. Jacek Majchrowski.

Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Jacek Popiel zauważył, że miejsce spoczynku poety, symbolicznie podkreślające jego rangę, "otwiera wędrówkę w ponadczasową obecność w umysłach tych, którzy będą podejmowali trud filologicznych interpretacji dzieł Zagajewskiego i przede wszystkim oddawali się przyjemności lektury jego wierszy".

Pożegnalną mowę przygotowała także Olga Tokarczuk. Słowa nieobecnej z powodu choroby pisarki odczytała Dorota Segda. „Domyślam się, że znów udałeś się na emigrację, tym razem bez bagaży, bez notatek, niedokończonych wierszy, którymi teraz to my musimy się zaopiekować. Co mamy ci słać stąd, gdzie zostajemy? Na jaki adres? Jest nasza bezradność wobec przemocy śmierci czymś najbardziej ludzkim, co niweczy wszelkie granice pomiędzy nami pojedynczymi. Tę bezradność i tę jedność najlepiej wypowiada poezja. Kiedy więc umiera poeta, to jakbyśmy tracili samych siebie” - napisała noblistka.

Przyjaciel A. Zagajewskiego Edward Hirsch, prezes Guggenheim Memorial Foundation w Nowym Jorku, mówił w nagranym przesłaniu, że świat stracił "jeden z najszlachetniejszych głosów". - Ten ból, który zaczął się w krakowskim szpitalu, promieniuje na cały świat. Adam był człowiekiem raczej zamkniętym, ale nasz lament jest jak rwąca rzeka, która występuje z brzegów. Smutek to powódź - wyznał.

Po nabożeństwie nastąpiło złożenie urny z prochami do sarkofagu. Wybitny poeta, eseista i tłumacz, znany i ceniony na całym świecie, od lat związany z Krakowem, spoczął w Panteonie Narodowym ze względu na wybitne zasługi dla narodowej kultury, literatury i języka.

Adam Zagajewski urodził się 21 czerwca 1945 roku we Lwowie. Dzieciństwo spędził w Gliwicach, a lata studenckie w Krakowie, gdzie ukończył psychologię i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Związany z poetyckim ruchem Nowej Fali, był współautorem, wraz z Julianem Kornhauserem, głośnej książki, swoistego manifestu pokolenia Nowej Fali "Świat nie przedstawiony" (1974). Członek grupy poetyckiej "Teraz", zyskał sławę czołowego poety swego pokolenia. W roku 1972 ukazał się jego pierwszy zbiór poetycki "Komunikat", a w roku 1975 "Sklepy mięsne". W roku 1982 wyjechał do Francji i zamieszkał w Paryżu, gdzie był współzałożycielem i członkiem redakcji "Zeszytów Literackich". Pracował także jako visiting professor na Uniwersytecie w Houston (USA). W roku 2002 wrócił do Krakowa i osiedlił się tu na stałe.

Adam Zagajewski zdobył uznanie na całym świecie. Od lat jego nazwisko było typowane do literackiej Nagrody Nobla. Został przetłumaczony na niemal wszystkie najważniejsze języki świata, w tym m.in. na: angielski, niemiecki, hebrajski, hiszpański, norweski, serbsko-chorwacki, słowacki, słoweński, szwedzki. Zmarł 21 marca 2021 roku, w Międzynarodowym Dniu Poezji.