Najnowszy raport Misji Ustalania Faktów ONZ ds. Sudanu ujawnia brutalne zbrodnie popełniane zarówno przez Siły Zbrojne Sudanu (SAF), jak i milicję Siły Szybkiego Wsparcia (RSF).
Przedstawiony we wtorek przed Radą Praw Człowieka w Genewie dokument opisuje przerażające relacje ofiar i świadków, które wskazują na systematyczne tortury, gwałty, głodzenie i egzekucje cywilów – często w miejscach określanych jako „rzeźnie”.
Według przewodniczącego misji, Mohameda Chande Othmana, zarówno SAF, jak i RSF dopuściły się zbrodni o charakterze okrucieństw na masową skalę.
Ludzie byli torturowani, głodzeni, pozbawiani opieki medycznej i przetrzymywani w nieludzkich warunkach. W niektórych celach więźniowie musieli spać na stojąco z powodu przeludnienia.
W jednym z ośrodków detencyjnych RSF dziesiątki osób zmarły od czerwca w wyniku tortur, głodu i braku pomocy medycznej. Podobne przypadki odnotowano w więzieniach kontrolowanych przez SAF.
Szczególnie szokujące są relacje o przemocy seksualnej wobec mężczyzn i chłopców, a także o przymusowych małżeństwach dziewczynek, spośród których niektóre miały zaledwie 12 lat.
Ekspertka ONZ, Mona Rishmawi, współautorka raportu, przyznała, że chociaż dokument nie używa terminu "ludobójstwo", to wiele z udokumentowanych czynów „praktycznie spełnia jego definicję”.
„Zabijasz, nie pozwalasz na dostęp do jedzenia i wody, blokujesz pomoc humanitarną, niszczysz infrastrukturę. Efekt? Eksterminacja ludności. To zbrodnia przeciwko ludzkości” wskazuje Rishmawi.
Raport ONZ podkreśla dramatyczny stan ludności cywilnej. W obozach dla przesiedleńców, takich jak Zamzam i Abu Shouk, dzieci umierają z głodu i odwodnienia. Niektórzy mieszkańcy zmuszeni są do jedzenia karmy dla zwierząt.
Sytuacja pogarsza się z każdym dniem. Wojna niszczy nie tylko życia, ale także wszelkie środki do przetrwania. Atakowane są szpitale, targowiska, systemy wodne i elektryczne, a także konwoje humanitarne.
W październiku 2024 roku naloty SAF na targ w El Koma zabiły co najmniej 45 cywilów. Dwa miesiące później bombardowanie rynku w Kabkabiyi pochłonęło ponad 100 ofiar. W marcu 2025 roku atak na targ Tora doprowadził do śmierci i ran setek osób.
Raport dokumentuje również zniszczenie infrastruktury wodnej przez RSF. Ataki dronów zniszczyły zaporę Merowe i wieże ciśnień, odcinając tysiące ludzi od dostępu do wody pitnej.
Raport ONZ to druzgocący obraz systematycznego łamania praw człowieka w Sudanie.
"Jestem trochę niechętny, aby o tym mówić, bo nie chcę zabrzmieć kaznodziejsko. Ale..."