Ta żałoba pozostaje

W jakich warunkach i jak powinno odbywać się pożegnanie pacjentki lub obojga rodziców ze zmarłym dzieckiem, a także procedury związane z pochówkiem i pomoc psychologiczna w żałobie - to główne zagadnienia zawarte w rekomendacjach opracowanych przez Mazowiecki Urząd Wojewódzki. Dokument trafił do oddziałów położniczo-ginekologicznych w 10 publicznych szpitalach regionu płockiego i ciechanowskiego: w Płocku, Ciechanowie, Pułtusku, Żurominie, Mławie, Sochaczewie, Płońsku, Sierpcu i Gorzewie. W środę wojewoda Jacek Kozłowski spotkał się z przedstawicielami tych placówek.

Rekomendacje są efektem wielomiesięcznej pracy zespołu specjalistów podjętej na wniosek wojewody Jacka Kozłowskiego. - Bezpośrednim impulsem była historia konkretnej kobiety, która po urodzeniu martwego dziecka poprosiła o możliwość pożegnania się z nim. Musiała pokonać opory pielęgniarek, które reagowały ze zdziwieniem. Udało się to osiągnąć, ale odbyło się to wszystko na korytarzu, gdzie panuje duży ruch. Potem rozmawiałem z jedną z mam, która powiedziała, że dopiero po pół roku dowiedziała się, że przysługują jej macierzyński zasiłek - mówił na konferencji prasowej w Mazowieckim Szpitalu Wojewódzkim w Płocku.

Wojewoda zaznaczył, że w wielu placówkach już są jakieś mniej lub bardziej przemyślane procedury. Są to jednak procedury często fragmentaryczne i niespisane. Część lekarzy je stosuje, a część nie.

Rekomendacje „Niekorzystne zakończenie ciąży” zawierają m.in. konkretne wskazówki dla personelu medycznego oraz pakiet podstawowych informacji dotyczących np. urlopu macierzyńskiego, zasiłku macierzyńskiego i ewentualnie pogrzebowego, oraz żałoby i pomocy psychologicznej, jaka powinna być udzielona pacjentce i jej rodzinie. Dokument zawiera także ankietę dla pacjentki oraz najważniejsze informacje dotyczące pogrzebu i żałoby.

- Niezależnie od naszego światopoglądu, dla znacznej części społeczeństwa jest to głęboka żałoba. Ona się nie kończy po dwóch dniach. Ona pozostaje, ci ludzie muszą mieć możliwość skorzystania z odpowiedniej pomocy. W dokumencie zawarliśmy również odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania oraz informacje, czego nie należy robić w kontakcie z tą osoba, która jednak poniosła porażkę i przeżywa traumę - wyjaśniał na konferencji prof. Krzysztof Czajkowski, konsultant wojewódzki w dziedzinie perinatologii, który współtworzył rekomendacje. - Nie mówimy, że to dokument ostateczny. Ale trzeba było zacząć od jakiejś bazy - zaznaczył prof. Czajkowski.

- Ogromnie się cieszę, ze taki dokument powstał. Zmienia się nasza świadomość społeczna. Coraz więcej jest osób, które bardzo chcą dziecka, świadomie przeżywają rodzicielstwo. Coraz częściej mamy do czynienia z bardzo świadomym macierzyństwem. Coraz częściej księża spotykają się z oczekiwaniem matek, rodzin, że chcą pochować dzieci. Kościół szanuje to i organizuje takie pogrzeby, powstają groby, gdzie chowane są dzieci, których rodzice z różnych względów nie zdecydowali się pochować - mówił w Płocku wojewoda.

- Ważne jest to, że szpitale mogą rekomendacje dostosować do swoich możliwości. To są zapisy ogóle i praktyczne - mówiła Elżbieta Nawrocka, zastępca dyrektora wydziału zdrowia MUW. Przypomniała, że kwestie takie jak np. pochówek reguluje prawo; rekomendacje odwołują się do określonych ustaw, są swego rodzaju ściągawką, by dobrze, trafnie i z poszanowaniem prawa pomóc pacjentkom w sytuacji utraty dziecka.

Dokument już znajduje się na stronie resortu zdrowia. Nie jest on, jak zaznaczył wojewoda, dokumentem chronionym prawami autorskimi. Będzie szeroko dostępny i będą z niego mogły skorzystać także szpitale innych województw.

Za 6 miesięcy będzie przeprowadzona pierwsza ewaluacja materiału, a kolejna po roku. Ma to służyć lepszemu dopracowaniu rekomendacji.

Dokument trafi ostatecznie do 52 szpitali w całym województwie mazowieckim. Rocznie, w tym obszarze, dochodzi do 7 tys. przypadków utraty potomstwa w wyniku poronień lub urodzenia martwego dziecka.

Warto przypomnieć, że rok temu w Płocku, odbyło się pierwsze szkolenie na temat pomocy rodzicom po stracie, skierowane m.in. do pracowników szpitali. Warsztaty zorganizowano w Poradni Psychologiczno - Pastoralnej Metanoia.