Abp Nossol – ostatni w Polsce z nominacji Pawła VI

Biskup opolski

Na tym stanowisku 25 czerwca tegoż 1977 roku zastała go decyzja Pawła VI o powołaniu go na biskupa diecezji opolskiej, która od śmierci 24 września 1976 bp. Jopa była nieobsadzona. Był wtedy najmłodszym biskupem diecezjalnym w Polsce.

Godność hierarchiczna nie wzbudziła bynajmniej zachwytu w 45-letnim wówczas kapłanie, któremu o wiele bardziej odpowiadała działalność naukowa. Ale w duchu posłuszeństwu Ojcu Świętemu i dzięki słowom ówczesnego prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego, iż „papieżowi się nie odmawia”, ks. Nossol przyjął nominację i 4 sierpnia 1977 objął kanonicznie swą rodzimą diecezję, a 17 tegoż miesiąca przyjął w katedrze opolskiej sakrę właśnie z rąk Prymas Tysiąclecia. Współkonsekratorami byli metropolita wrocławski abp (obecnie kardynał) Henryk Gulbinowicz i biskup pomocniczy diecezji opolskiej Antoni Adamiuk (1913-2000). W czasie tamtego obrzędu kard. Wyszyński, nawiązując do nazwiska nowego biskupa, powiedział z właściwym sobie poczuciem humoru, że jest on dla nas jak Słońce (nos – Sol).

Miejsce bp. Nossola w Kościele polskim

Mianowanie ks. Nossola biskupem przydało mu oczywiście wiele nowych obowiązków duszpasterskich i administracyjnych, ale nie zahamowało bynajmniej jego działalności naukowo-dydaktycznej. Nadal wykładał na KUL-u, na którym od 17 marca 1982 był profesorem nadzwyczajnym, a od 26 lutego 1988 – profesorem zwyczajnym.

Równolegle pełnił też wiele różnych obowiązków w Kościele polskim i powszechnym. Od 1980 przez ponad ćwierć wieku (do czerwca 2006) przewodniczył Komisji (obecnie Radzie) Episkopatu ds. Ekumenizmu. W pewnym sensie stał się swego rodzaju symbolem katolickiego ekumenizmu w naszym kraju. W czasie kolejnych podróży Jana Pawła II do Polski (w latach 1983, 1987, 1991, 1997) był jednym z głównych organizatorów jego spotkań z przedstawicielami innych wyznań. Toteż było zupełnie oczywiste, że gdy władze KUL-u, zresztą na wniosek biskupa opolskiego postanowiły utworzyć Instytut Ekumeniczny, on właśnie został jego pierwszym dyrektorem. Jako wybitny znawca protestantyzmu, a zwłaszcza myśli i działalności wybitnego teologa reformowanego Karla Bartha (1886-1968), któremu poświęcił swą habilitację, przyczynił się w wielkim stopniu do popularyzacji jego poglądów w środowiskach ekumenicznych, a w szerszym kręgu kościelnym – do znajomości jego zdania: Wierzymy inaczej, ale nie w Innego”, do czego później nieraz nawiązywał w swych przemówieniach Jan Paweł II.

Przez wiele lat był też członkiem 9-osobowej Rady Głównej Konferencji Episkopatu Polski, Rady Naukowej Episkopatu, profesorem i Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, którego jako biskup tej diecezji jest z urzędu wielkim kanclerzem.