Impuls i wskazówka dla kolejnych pokoleń

Żukowski zaznaczył, że efektem każdego powstania jest "impuls i wskazówka dla kolejnych pokoleń, że o wolność trzeba walczyć". "Wpajane nam od dzieciństwa umiłowanie ojczyzny wyrażało się gotowością do podjęcia walki za nią, z wiarą w zwycięstwo, choć zdawaliśmy sobie sprawę z możliwości utraty życia w walce" - mówił.

Podkreślił, że Armia Krajowa w powstaniu warszawskim "nie zawiodła na żadnym szczeblu - od dowódców wydających rozkazy po najmłodszych żołnierzy wykonujących je". "Ponieśliśmy ogromne straty w ludziach, myślę o żołnierzach i ludności cywilnej i mieście zamienionym w ruiny" - mówił.

"Jak odpowiedzieć na pytanie czy było warto? Ludzie +Solidarności+ lat 80. twierdzili, że inspiracją dla tego ruchu było powstanie warszawskie. Od 1989 r. żyjemy w wolnej Polsce" - zakończył wystąpienie Żukowski.

Prezydent stolicy Hanna Gronkiewicz-Waltz przypomniała zaś, że spotkanie przy Pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i AK co roku jest jednym z punktów obchodów rocznicy wybuchu powstania.

"Ten strzelisty obelisk to symbol zarówno idei, jak i ludzi. Ludzi, którzy tchnęli w tę ideę życie, nie bacząc na niebezpieczeństwo ją realizowali. To symbol myśli o Polsce, o państwie, które nigdy nie zginęło, o armii walczącej w kraju, ale też na wszystkich frontach II wojny" - powiedziała prezydent.

Jak mówiła fundamentem budowy Polskiego Państwa Podziemnego stała się powołana już 27 września 1939 r. Służba Zwycięstwu Polski.

"Będąc kontynuacją legalnych władz RP, Polskie Państwo Podziemne objęło swoją działalnością cały kraj. Musimy też zawsze pamiętać, że był to fenomen na skalę światową, świadomość istnienia państwa podziemnego budziła i umacniała ducha Polaków, podtrzymywała nadzieję, cementowała narodowe morale" - powiedziała Gronkiewicz-Waltz.

Zwróciła uwagę na bohaterską służbę pionu cywilnego. Zaznaczyła, że w konspiracji działały prawie wszystkie struktury państwowe, m.in. tajne zakłady wydawnicze, konspiracyjne szkolnictwo. Mieszkańcy "uczyli się, przechodzili z klasy do klasy, zdawali maturę, zdawali na studia"; rozwijały się także środowiska kultury - mówiła prezydent stolicy.

Jak dodała, "ten pomnik symbolizuje wszystkie wspólne wysiłki, zarówno struktur zbrojnych, jak i cywilnych, ludzi, dla których dobro ojczyzny stanowiło wartość najwyższą". Podkreśliła, że Polska była jedynym krajem w Europie, który miał podziemne państwo. "O tym trzeba pamiętać" - zaapelowała.

Podczas uroczystości przed pomnikiem zaciągnięto warty honorowe, a hołd uczestnikom powstania oddały liczne poczty sztandarowe. Na zakończenie wieńce złożyli przedstawiciele m.in. władz państwowych i samorządowych oraz organizacji kombatanckich.