Mniej szacunku dla rodziców

65 proc. respondentów uważa, że mniej niż przed kilkudziesięciu laty jest dziś szacunku dzieci dla rodziców; przeciwnego zdania jest 4 proc., a 26 proc. jest zdania, że szacunku we wzajemnych relacjach jest tyle samo.

Prawie połowa ankietowanych uznała także, że obecnie rodzice mniej rozumieją dzieci (47 proc.). Większość (60 proc.) uważa, że dzieci mają dziś więcej oczekiwań wobec rodziców, a 36 proc. - że rodzice mają więcej wymagań wobec dzieci (30 proc. uznało, że jest ich mniej, a 28 proc. - że tyle samo co kilkadziesiąt lat temu).

Choć 71 proc. respondentów uznało, że rodzice i dzieci spędzają ze sobą mniej czasu, to jednak dominuje pogląd (59 proc.), że dzieci bardziej niż przed laty poddane są rodzicielskiej kontroli. 44 proc. uznało także, że w relacjach między rodzicami i dziećmi jest tyle samo ciepła uczuciowego; 36 proc. było zdania, że jest go mniej, a 13 proc. - że więcej.

O spadku szacunku dla rodziców respondenci byli przekonani jednakowo często, niezależnie od wieku. Jak podkreślił OBOP, tylko osoby, od których tego szacunku wymaga się najczęściej (w wieku 15-19 lat) dostrzegali ten spadek znacznie rzadziej. Najczęściej mówią o tym zjawisku badani z najstarszej grupy wiekowej (powyżej 60. roku życia).

Przekonanie, że dziś rodzicom trudniej jest wychowywać dziecko na takie, jakie by chcieli (tzn. trudniej niż było ich rodzicom), jest opinią powszechną. Podziela je 70 proc. badanych, w tym 21 proc. sądzi, że jest to o wiele trudniejsze; 16 proc. jest zdania, że jest to tak samo trudne jak kilkadziesiąt lat temu, a jedynie 9 proc. - że jest łatwiejsze.

Wśród rzeczy, których dzieci mogą nauczyć się od swoich rodziców, najwięcej ankietowanych wskazało szacunek (dla ludzi, bliskich, rodziców i starszych) - 25 proc.; pracowitość (szacunek do pracy, sumienność, rzetelność) - 21 proc.; uczciwość (prawdomówność, wartości moralne) - 13 proc. oraz ciepło, miłość i dobroć - 10 proc.

Znacznie rzadziej wskazywane były cierpliwość (3 proc.), tolerancja (3 proc.), posłuszeństwo (3 proc.), patriotyzm (2 proc.) i oszczędność (2 proc.). 4 proc. Polaków uważa, że dzieci od rodziców nie mogą nauczyć się niczego, a 20 proc. nie potrafiło wskazać jednoznacznej odpowiedzi.

Rodzice natomiast mogą, zdaniem Polaków, nauczyć się od swoich dzieci przede wszystkim korzystania z nowoczesnej techniki i obsługi urządzeń, np. telefonów komórkowych (18 proc.), obsługi komputera (15 proc.), optymizmu i radości życia (6 proc.) oraz tolerancji (6 proc.). Zdania, że nie mogą nauczyć się niczego, było 12 proc. ankietowanych, a jednoznacznej odpowiedzi nie wskazało 35 proc. z nich.

Zdaniem OBOP, takie wyniki badań oznaczają, że dzieci mogą nauczyć się od swoich rodziców tradycyjnych cnót, które pozwoliłyby im wyrosnąć na porządnych ludzi, natomiast rodzice od dzieci - życia w świecie nowoczesnej techniki oraz młodzieńczej radości życia, otwartości na świat i dynamizmu życiowego.

Jak zaznaczył Ośrodek, odsetek podzielających pogląd, że także rodzice od dzieci mogą się czegoś nauczyć, rośnie regularnie i silnie wraz z wykształceniem - wśród ludzi z wykształceniem wyższym jest on dwukrotnie wyższy niż wśród posiadających wykształcenie podstawowe. Można więc przypuszczać, że wraz z postępami wykształcenia i urbanizacji, coraz więcej ludzi w Polsce przyzna, że nie tylko dzieci mogą nauczyć się czegoś od swoich rodziców, ale również rodzice mogą uczyć się od swoich dzieci.

Sondaż pt. "Rodzice i dzieci w nowoczesnych czasach" TNS OBOP przeprowadził w dniach 7-10 stycznia 2010 r. na próbie 1001 osób powyżej 15. roku życia.