Szwoleżerowie na monetach

Monety upamiętniają szwoleżerów gwardii cesarza Napoleona I, którzy byli jednym z najsłynniejszych w historii oddziałów polskich żołnierzy. Został utworzony dekretem cesarza Napoleona 6 kwietnia 1807 r. w Kamieńcu Suskim jako I Polski Pułk Szwoleżerów Gwardii Cesarskiej. Była to jednostka złożona z Polaków, ale wchodząca w skład armii napoleońskiej.

Szczególną sławę szwoleżerom przyniosła szarża na przełęczy Somosierra 30 listopada 1808 r. Wówczas w ciągu 8 minut pod ciągłym ostrzałem artyleryjskim konni przebyli 2,5 km górskiej drogi. "Obrońcy pierzchli ogarnięci trwogą, otwierając drogę Napoleonowi na Madryt. Z około dwustu szwoleżerów biorących udział w szarży poległo osiemnastu, a trzydziestu dziewięciu zostało rannych" - napisał Witold Głębowicz w folderze numizmatycznym poświęconym najnowszym monetom.

W czasach II Rzeczpospolitej tradycję 1. Polskiego Pułku Szwoleżerów Gwardii Cesarskiej kontynuował 1. Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.

Bank wydaje trzy monety: złotą, srebrną oraz dwuzłotówkę z mosiądzu aluminiowego (Nordic Gold).

Złota moneta o nominale 200 zł przedstawia na rewersie wizerunek trzymającego lancę z proporczykiem szwoleżera na galopującym koniu. Na awersie znalazły się wizerunki elementów umundurowania i uzbrojenia szwoleżera: lanca z proporczykiem, szabla, karabinek, ładownica, pistolet i zarys czapki z kokardą i kitą.

Srebrna moneta ma nominał 10 zł i kształt prostokąta ze ściętymi wierzchołkami. Na awersie umieszczono wizerunki czapki szwoleżera, siodła i pistoletu. Na rewersie znajduje się postać szwoleżera na koniu.

Także szwoleżer na koniu jest głównym elementem rewersu dwuzłotówki. Na awersie tej monety znajduje się polskie godło i nominał, tak jak na będących w obiegu normalnych monetach.

Środowej prezentacji monet w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie będzie towarzyszyła lekcja historii, w trakcie której historię szwoleżerów przybliży Witold Głębowicz, autor wielu publikacji poświęconych różnym formacjom wojskowym.

Udział w spotkaniu zapowiedzieli m.in. prezes NBP Sławomir Skrzypek, dyrektor Muzeum Wojska Polskiego prof. Jan Cisek oraz Stanisław hrabia Ledóchowski - wieloletni współpracownik muzeum i kustosz Koła Weteranów i Rodzin I Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. Goście będą mieli okazję obejrzeć przygotowaną przez Stanisława Ledóchowskiego ekspozycję zatytułowaną "I Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego na tle swoich poprzedników i następców".

"Szwoleżer Gwardii Cesarza Napoleona I" to czwarta w serii monet "Historia jazdy polskiej". NBP rozpoczął emisję tej serii w 2006 r. Jej celem jest prezentacja polskich formacji wojskowych i typów uzbrojenia na przestrzeni wieków. Dotychczas w ramach serii ukazały się: "Jeździec Piastowski" (2006 r.), "Rycerz Ciężkozbrojny XV wiek" (2007 r.) oraz "Husarz XVII wiek" (2009 r.). Poszczególne kolekcje obejmują monetę złotą o nominale 200 zł, srebrną dziesięciozłotówkę w kształcie prostokąta oraz 2 zł wykonane ze stopu Nordic Gold.