Strasburg: Jutro posiedzenie Trybunału

W ramach procedury odwoławczej włoski rząd jest wspierany przez 10 innych państw członkowskich Rady Europy. Do procesu w charakterze strony trzeciej (amicus curiae) przystąpił Armenia, Bułgaria, Cypr, Grecja, Litwa, Malta, Monako, San Marino, Rumunia i Rosja. Będą one reprezentowane przed sądem przez znanego profesora prawa międzynarodowego na Uniwersytecie Nowy Jork, praktykującego żyda Josefa Weilera.

W tym samym charakterze w procesie bierze udział European Centre for Law and Justice, pozarządowa organizacja prawników zajmująca się m.in. zagadnieniami wolności religijnej.

Poseł PiS do Parlamentu Europejskiego Konrad Szymański oficjalnie przyłączył się do stanowiska ECLJ w tym postępowaniu, które podnosi liczne zarzuty wobec wyroku w sprawie Lautsi vs. Włochy.

W stanowisku, które 30 czerwca będzie zaprezentowane przed Wielką Izbą ETPC zwraca się uwagę, że obecność krzyża w szkole nie zmusza nikogo do żadnej formy zachowania, która mogłaby być poczytana, jako akt przymusu religijnego. Ponadto obecność krzyża nie narusza prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie ze swymi przekonaniami oraz prawa rodziców do podważania elementów programu nauczania.

Podkreśla się, że ETPC zlekceważył elementy prawne i faktyczne włoskiego porządku społecznego, w którym chrześcijaństwo odgrywa historycznie ważną rolę w zakresie tożsamości narodowej. Ponadto nie ma w Radzie Europy ustalonych standardów w zakresie relacji państwo-Kościół (na 47 państw członkowskich 16 ma ustanowione specyficzne relacje z religią, w tym chrześcijaństwo bywa religią państwową, w 11 krajach krzyż obecny jest w miejscach publicznych, w 25 krajach prowadzone są lekcje religii w szkołach). Zwraca się też uwagę, że program nauczania jest kompetencją państw członkowskich.

„Włochy zasługują na solidarność w tej sprawie. Wyrok Trybunału w Strasburgu w sprawie krzyży w szkole jest złamaniem dotychczasowej linii orzecznictwa tego organu. Orzeczenie w sprawie Lautsi przesuwa europejski system ochrony praw człowieka w kierunku antyreligijnym. Nieobecność Polski wśród 10 państw, które wsparły Włochy w tej sprawie jest wielkim błędem” – powiedział Konrad Szymański.

Państwa wspierające Włochy podczas posiedzenia trybunału w Starsburgu w sprawie krzyży będzie reprezentował profesor prawa międzynarodowego na Uniwersytecie Nowy Jork, Josef Weiler. 59-letni Weiler jest autorem słynnej książki „Chrześcijańska Europa. Konstytucyjny imperializm czy wielokulturowość?” (1998) przetłumaczonej na wiele języków europejskich. W Polsce ukazała się za sprawą wydawnictwa dominikanów „W Drodze”.

Recenzując książkę o. Maciej Zięba, dyrektor Instytutu Tertio Millennio w Krakowie i od 2007 roku dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku napisał o niej m.in.: „Jest to książka odważna. Profesor Weiler, amerykański ortodoksyjny Żyd, nie obawia się głośno powiedzieć tego, o czym europejskie środowiska akademickie wolą milczeć, a co politycy i media chcą pomijać”.

Weiler rozpoczął karierę naukową na uniwersytecie we Florencji, gdzie był dziekanem wydziału prawa. W tym samym czasie założył Akademię Prawa Europejskiego. Później pracował jako profesor na Uniwersytecie Harvarda. Od 2001 roku jest dyrektorem Global Law School na uniwersytecie w Nowym Jorku oraz wykładowcą Kolegium Europejskiego Brugia-Natolin. Był członkiem komisji prawnej Parlamentu Europejskiego, która przygotowała traktaty z Maastricht i Amsterdamu. Pracował także jako doradca w trakcie obrad Konwentu przygotowującego europejską konstytucję.