Zakończył się sobór

Obradował on od 31 stycznia pod przewodnictwem głowy RKP patriarchy moskiewskiego i Wszechrusi Cyryla, który w końcowym przemówieniu podsumował prace tego gremium. Obecne zgromadzenie wszystkich hierarchów Patriarchatu Moskiewskiego miało szczególny charakter, gdyż po raz pierwszy poprzedziły je w dniach 28-29 stycznia obrady tzw. Komitetu (Obecności) Międzysoborowego. Forum to, utworzone na wniosek patriarchy Cyryla wkrótce po jego wyborze na najwyższy urząd w Kościele, w lutym 2009, miało za zadanie omówienie i przygotowanie pod obrady biskupów najważniejszych dokumentów, wokół których toczyły się później dyskusja na Soborze. Pozwoliło to hierarchom pracować nad materiałami, lepiej dopracowanymi i uwzględniającymi opinie innych środowisk: niższego duchowieństwa, osób zakonnych i świeckich.

Prawosławni ojcowie soborowi uchwalili po dyskusji poprawki do statutu RKP i „Tymczasowe ustalenia w sprawie materialnego i socjalnego wsparcia duchownych i pracowników organizacji religijnych Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego oraz członków ich rodzin”. Zatwierdzili także dokumenty, przygotowane przez wspomniany Komitet i niektóre wydziały synodalne RKP. Dotyczą one takich zagadnień jak zasady pracy socjalnej w RKP, stosunek RKP do świadomego publicznego bluźnierstwa i oszczerstw pod adresem Kościoła oraz kościelne nagrody liturgiczno-hierarchiczne.

W ostatnim dniu Soboru metropolita kijowski i całej Ukrainy Włodzimierz zapoznał zebranych ze stanem dzisiejszym kierowanego przezeń Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego (UKP). Od 27 października 1990 korzysta on z szerokiej autonomii wewnętrznej w ramach Patriarchatu Moskiewskiego. Obecnie w łonie UKP istnieje 45 diecezji, w których posługuje 70 biskupów, w tym 13 metropolitów, 25 arcybiskupów i 32 biskupów, ponad 11 tys. parafii, obsługiwanych przez przeszło 10 tys. duchownych. W ramach UKP działa 205 klasztorów z ponad 5 tys. mnichów i mniszek. Istnieją też po jednej akademii duchownej i teologicznej oraz 7 seminariów duchownych i 13 szkół duchownych, ukazuje się 66 gazet i 24 pisma kościelne, działa 230 kościelnych portali internetowych i nadaje się 22 prawosławne programy telewizyjne.

Podsumowując obrady soborowe zwierzchnik RKP podziękował hierarchom za ich pracę i wysiłki, jakie podejmowali w ciągu tych dni. Nawiązując do wcześniejszego omówienia i przemyślenia przyjętych dokumentów podkreślił, że oznacza to, że „w pewnym sensie zostały one już zatwierdzone przez świadomość kościelną”. Trwające cały rok prace wspomnianego Komitetu Międzysoborowego, w które teoretycznie mógł się włączyć – za pośrednictwem internetu – każdy chętny, świadczą o tym, że „soborowość, będąca nieodłączną cechą charakterystyczną bytu chrześcijańskiego, staje się szczególnie pożądana” – stwierdził Cyryl.

Zapewnił, że „wszystko, co robimy, czynimy w imię zbawienia ludzi. Kościół nie ma innego celu ani przeznaczenia i cel ten winien być zawsze w centrum naszej uwagi, a cała reszta jest wtórna i stanowi jedynie narzędzie posuwania naprzód tego głównego i ostatecznego celu: doprowadzenia ludzi do zbawienia i życia zgodnego z przykazaniami Bożymi”.

Ważnym wydarzeniem obecnego Soboru było przyjęcie 4 bm. na Kremlu jego uczestników przez prezydenta Rosji Dmitrija Miedwiediewa. Podkreślił on znaczenie tego zgromadzenia dla życia publicznego całego kraju i miejsce, jakie RKP zajmuje w Rosji. Zapewnił, że państwo razem z Kościołem wspólnie rozwiązuje najważniejsze zadania życia społecznego kraju i wezwał RKP do współdziałania na rzecz wspierania i umacniania pokoju międzyreligijnego i międzyetnicznego, jak również rodziny, macierzyństwa i dzieciństwa.

Dziękując za zaproszenie i wysoką ocenę działalności Kościoła, patriarcha podkreślił osobisty wkład głowy państwa w utrwalanie tych wartości i w pozytywny rozwój stosunków państwowo-kościelnych i podziękował mu za pomoc w rozwiązywaniu istniejących jeszcze problemów w tych stosunkach. Zapewnił, że Kościół będzie nadal współdziałać z państwem w rozwiązywaniu najważniejszych zagadnień społecznych i moralnych, stojących przed państwem oraz przyczyniać się do budowania pokoju i pojednania w społeczeństwie.

Na zakończenie spotkania na Kremlu prezydent odznaczył patriarchę orderem Aleksandra Newskiego, życzył mu zdrowia i wyraził przekonanie, że „dobre i bliskie stosunki między państwem a Kościołem winny się pomnażać, gdyż kraj tego potrzebuje”.