Abp Gądecki: Przed Dniem Judaizmu

Pożytecznym akcentem na zakończenie spotkania stała się prezentacja książki Ekumenizm i dialog międzyreligijny w Argentynie na drodze Trzeciego Tysiąclecia - 2000-2003. Odbyła się w obecności kard. Waltera Kaspera i abp. Michaela L. Fitzgeralda w audytorium "San Augustin" Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego Argentyny. Stała się okazją do przypomnienia liczącego już 40 lat procesu rozwoju dialogu, począwszy od soborowego dokumentu Unitatis redintegratio i Nostra aetate. Nie oznacza to, że dialog jest dzisiaj pozbawiony trudności. Sama strona żydowska zwróciła uwagę na to, że mało Żydów zajmuje się definiowaniem swojego stanowiska wobec chrześcijan (przykład Dabru emet). Następną znaną trudnością dialogu jest fakt, że strona katolicka jest jednorodna pod względem swojego stanowiska, podczas gdy organizacje żydowskie wnoszą wielką niejednorodność poglądów. Kiedy katolicy mówią o potrzebie budowania pokoju, strona żydowska zazwyczaj zwraca uwagę na konieczność walki z terroryzmem. Strona katolicka z kolei - w osobie kard. W. Kaspera - oświadczyła, że nie wzdryga się przed podejmowaniem kwestii historycznych, zwraca jednak uwagę na to, że zazwyczaj są one bardzo skomplikowane i nie da się znaleźć dla nich prostych i nieskomplikowanych rozwiązań. Ważnym jest, by umieć we wszystkich kwestiach przejść - po obu stronach - od języka podejrzeń do języka zaufania. Jeden z dawnych ambasadorów izraelskich przy Stolicy Świętej wspominał ze wzruszeniem daleką drogę, jaka została przebyta w relacjach między Watykanem i Izraelem, począwszy od pierwszej wizyty Teodora Herzla w Watykanie na początku XX w. aż po zapalenie świeczki w ogrodach watykańskich z okazji 50. rocznicy powstania państwa Izrael. W tym kontekście warto też zwrócić uwagę na otwarte przez prof. Josepha Sieversa na Gregorianie "Centrum Studiów Judaistycznych im. kard. A. Bea", które przejmuje rolę dotychczasowego rzymskiego SIDIC-u i jest świetnym przykładem konkretyzacji pragnienia lepszego poznania religijnej myśli żydowskiej przez katolików. Już w tej chwili, u jego początków, studium to cieszy się dużą popularnością. Do końcowej wspólnej deklaracji uczestnicy spotkania dołączyli trzy strony tekstu dotyczącego nowych kierunków programowych, zaleceń edukacyjnych oraz perspektyw dialogu w Ameryce Łacińskiej. Gdy idzie o pierwszą sprawę, czyli nowe kierunki, zalecono stworzenie Komitetu Kierowniczego (Steering Committee) przy Międzynarodowym Komitecie Łączności. Jego celem ma być ułatwienie kontaktów między członkami International Liaison Commitee i promocja wspólnych inicjatyw oraz wspomaganie regionalnych i narodowych inicjatyw. Komitet ten miałby się spotykać raz na 2-3 lata. Ponadto zwraca się uwagę na 40. rocznicę powstania dokumentu Soboru Watykańskiego Nostra aetate. Jubileusz ten winien ułatwić przybliżenie nauczania tego dokumentu jak najszerszym kręgom, przygotowanie materiałów dydaktycznych i wspieranie lokalnych aktywności. Gdy idzie o zalecenia edukacyjne, przypomniano Wskazaniu na temat edukacji w katolickich i żydowskich seminariach i szkołach teologicznych, powstałe w 2001 roku z inspiracji ILC. Zwrócono uwagę na konieczność propagowania społecznych wartości wspólnych dla społeczności żydowskiej i katolickiej, takich jak: rodzina, wolność religijna czy odpowiedzialność społeczna. Przestrzeżono również przed takim traktowaniem przeszłości, które paraliżowałoby możliwość tworzenia nowej przyszłości nie tylko Żydom i katolikom, ale całemu podzielonemu światu. Na końcu wspomniano też o perspektywach dialogu w Ameryce Łacińskiej. Nie są one do tego stopnia specyficzne dla tego kontynentu, aby nie dały się przełożyć na inne regiony, także na Polskę: wzmocnienie i poszerzenie istniejących instytucji, uczestnictwo większej liczby wierzących w dialogu, edukacja nowych generacji dla sprawy dialogu, obecność tematyki dialogu w mediach.