O aktualności myśli – jednego ze swych mistrzów – Romano Guardiniego przypomniał papież przyjmując uczestników rzymskiego kongresu zorganizowanego przez berlińską fundację imienia tego wybitnego teologa włosko-niemieckiego, zmarłego 1 października 1968 roku.
Benedykt XVI, który sam jako młody człowiek miał okazję słuchać wykładów Guardiniego i studiować jego dzieła zaznaczył, iż tego wybitnego teologa pasjonowało poznanie Bożej prawdy oraz prawdy o człowieku, odkrycie, co oznacza światopogląd chrześcijański.
Ojciec Święty zauważył, że nawet jeśli prawda o Bogu nie jest abstrakcyjna czy transcendentna, ale znajduje się w żywym konkrecie, w osobie Jezusa Chrystusa, to niekiedy człowiek nawet najbardziej otwarty nie zawsze pojmuje, co mówi Bóg. Potrzebna jest więc pewna korekta, jaką jest wymiana opinii z kimś drugim. Stąd Guardini był człowiekiem dialogu, a niemal wszystkie jego dzieła rodziły się z dialogu, jeśli nie z drugim człowiekiem, to z dialogu wewnętrznego. „Z otwarcia człowieka na prawdę wypływa dla Guardiniego etos, fundament naszego zachowania moralnego w odniesieniu do bliźniego jako wymóg naszej egzystencji. Właśnie dlatego, że człowiek może spotkać Boga, może działać na rzecz dobra” – przypomniał papież.
Benedykt XVI zwrócił uwagę na znaczenie pracy pedagogicznej Guardiniego. Oczyszczał on i pogłębiał ideały swych studentów, nauczając, że wolność jest prawdą, a także, iż człowiek jest prawdziwy, jeśli żyje zgodnie ze swą naturą, która prowadzi go do Boga. Towarzysząc młodym Guardini poszukiwał również nowego podejścia do liturgii, wyrażającego się w jedności ducha i ciała, w pełni integralnego człowieka. „W istocie postawa liturgiczna zawsze jest postawą fizyczną i duchową. Modlitwa poszerza się przez działanie fizyczne i wspólnotowe i w ten sposób jednostka otwiera się na całą rzeczywistość” – zauważył Ojciec Święty.
Papież wyraził pragnienie, aby pieczołowite studium dzieł Romano Guardiniego pogłębiło świadomość chrześcijańskich podstaw naszej kultury i społeczeństwa. Wskazał też na nieustanną aktualność ukazanej przez tego teologa relacji między wiarą a światem.
„Guardini widział w uniwersytecie miejsce poszukiwania prawdy, które jednak może się dokonywać jedynie, gdy jest wolne od jakiejkolwiek instrumentalizacji, jakiegokolwiek zaangażowania politycznego czy innego typu. Dziś bardziej niż kiedykolwiek, w świecie zglobalizowanym i podzielonym konieczne jest realizowanie tego wymogu” – stwierdził Benedykt XVI.
Na placu Żłobka przed bazyliką Narodzenia nie było tradycyjnej choinki ani świątecznych dekoracji.