Publikujemy cały tekst dokumentu przekazanego KAI przez rzecznika Metropolity Krakowskiego, ks. dr. Roberta Nęcka:

PRAWDA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ

Elementarne zasady teologiczno-duszpasterskie dotyczące przekazywania i odbioru informacji o współpracy niektórych osób ze służbami reżimu komunistycznego w okresie PRL opracowała Komisja Teologiczno-Duszpasterska "Pamięć i Troska" (Archidiecezja Krakowska) Wstęp We współczesnych relacjach międzyludzkich wielką rolę odgrywa komunikowanie, czyli przekazywanie określonych treści innym ludziom. Dokonuje się ono na wiele sposobów i na różną skalę. W wąskich kręgach odbiorców - przez rozmowę lub korespondencję, w szerokich - przez środki społecznego przekazu, czyli prasę, radio, telewizję, internet, wielonakładowe publikacje książkowe. Rozpowszechniane na tej drodze wiadomości wpływają na ludzkie postawy i zachowania. W ostatnim okresie sprawą szczególnie poruszającą opinię publiczną stała się lustracja, czyli ujawnianie współpracy ze służbami bezpieczeństwa PRL, którą podjęły osoby zaufania publicznego, w szczególności politycy, dziennikarze, duchowni, naukowcy czy prawnicy. W zaistniałej sytuacji z punktu widzenia teologicznego i duszpasterskiego należy przypomnieć podstawowe zasady etyczne, jakie obowiązują w przekazie wiadomości przy pomocy mediów oraz w odbiorze podanych przez nie informacji. Dostrzegamy potrzebę przypomnienia tych zasad celem wprowadzenia ładu moralnego, zarówno w myśleniu, jak i w dyskusjach na temat publikacji, w których ujawniane są nazwiska wielu osób, i tym samym powstaje realne niebezpieczeństwo naruszenia godności i dobrego imienia drugiego człowieka. 1. Prawdomówność Podstawowym wymaganiem etycznym w przekazie informacji jest wierność prawdzie. Dlatego w podawaniu wiadomości obwiązuje prawdomówność, która polega na zgodności między słowem a przekonaniem mówiącego. Wprawdzie określenie "prawdomówność" wskazuje na mowę, na wypowiadanie słów, ale dotyczy to również słowa pisanego. Jesteśmy więc zobowiązani do prawdy, do prawdomówności tak w słowie mówionym, jak i pisanym. Trzeba zaznaczyć, że istnieje wiele sposobów komunikowania innym naszych wewnętrznych przeżyć: myśli, pragnień, odczuć. Może to być jakiś znak, gest lub zachowanie. Relacje między ludźmi powinno się układać w klimacie szczerości i prawdy. Brak prawdy w zachowaniu zwykło się nazywać obłudą lub hipokryzją, nieszczerością czy udawaniem, a te postawy bardzo surowo napiętnował Pan Jezus (por. Mt 23, 13nn). Zbawiciel powiedział również jasno: Niech wasza mowa będzie: Tak, tak; nie, nie. A co nadto jest, od Złego pochodzi (Mt 5, 37). To zaś znaczy, że ilekroć mówimy, winniśmy mówić prawdę. Kiedy świadomie nie mówimy prawdy, popełniamy kłamstwo, które zawsze jest złem moralnym. Kłamstwo jako niezgodność słowa z wewnętrznym przekonaniem mówiącego (lub piszącego) może występować w różnych postaciach. Może mieć formę wyraźnego zaprzeczenia prawdzie, a bardzo często ma charakter dezinformacji. Ta ostatnia polega na przekazie półprawdy, na naruszeniu obiektywnych proporcji w jej przekazie, na sugerowaniu jednostronnej interpretacji, a więc na tym, co określamy mianem "manipulacji wiadomościami". Mechanizm ten powinni dostrzegać zarówno przekazujący wiadomości, jak i ich odbiorcy.