Kościół katolicki w Rosji - wyzwania i problemy

Ważnym krokiem dla poprawy relacji było utworzenie wspólnej Grupy Roboczej ds. Rozwiązywania Problemów Istniejących między Patriarchatem Moskiewskim a strukturami Kościoła Rzymskokatolickiego w Rosji. "Odczuwam to w pracy naszej grupy. Jestem współprzewodniczącym komisji, która została powołana po pierwszej wizycie kard. Waltera Kaspera w 2004 r. w Moskwie, aby zajmować się stabilizacją stosunków katolicko-prawosławnych na terenie Federacji Rosyjskiej" - mówi ks. Kowalewski. Współprzewodniczącym ze strony Kościoła prawosławnego jest o. Wsiewołod Czaplin, zastępca przewodniczącego Wydziału Stosunków Zewnętrznych Patriarchatu Moskiewskiego. Zdaniem ks. Kowalewskiego początki współpracy były trudne, ale później znaleziono porozumienie w wielu, i to bardzo trudnych, kwestiach. Jednym z zarzutów powtarzanych co raz przez Rosyjski Kościół Prawosławny wobec katolików był tzw. prozelityzm. Teraz Patriarchat Moskiewski i sam metropolita Cyryl, przewodniczący Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego podkreśla, że Kościół katolicki nie uprawia prozelityzmu jako duszpasterskiej strategii w Rosji. Zdaniem ks. Kowalewskiego istnieją obecnie nieporozumienia, ale nie mogą być one interpretowane jako przeciąganie prawosławnych do Kościoła katolickiego. Kilkanaście miesięcy temu strona prawosławna wysunęła zarzut o prozelityzm w domach dziecka. Było to jednak zwykłe nieporozumienie. Strona prawosławna pytała: "Jakie wychowanie religijne otrzymują dzieci w takich domach dziecka? "Zareagowaliśmy od razu informując, że kapłani prawosławni mogą tam przychodzić i drzwi są dla nich otwarte" - podkreśla ks. Kowalewski. Wedle ks. Kowalewskiego większość sytuacji konfliktowych wynika przede wszystkim z braku wyczerpujących informacji o działaniach podejmowanych przez Kościół katolicki. Mimo trudności bardzo dobrze rozwija się współpraca nie tylko w dziedzinie opieki nad dziećmi, ale także nad chorymi i bezdomnymi. Przykładem jest Caritas Rosja, która podzielona jest na trzy regiony: centralny, zachodni i północno-zachodni. Przy niemal wszystkich akcjach Caritas stara się współpracować z Kościołem prawosławnym. W regionie jarosławskim prowadzone jest np. wspólnie centrum dla narkomanów. Władze rosyjskie zwracają się do katolickiej Caritas o pomoc, np. w kwestii dzieci ulicy, których obecnie w Rosji jest 720 tys. To prawdziwa plaga Rosji w okresie transformacji. Bardzo dobrze układa się katolicko-prawosławna współpraca na forum moskiewskiej, diecezjalnej komisji ds. rodziny. Rodzina w Rosji dotknięta jest chyba najpoważniejszym kryzysem spośród wszystkich państw Europy. Wskaźnik rozwodów sięga 50 proc. a w przypadku młodych małżeństw nawet 70 proc. Ponadto odczuwa się silny kryzys demograficzny. Jedna kobieta statystycznie rodzi 1,3 dziecka, kiedy wskaźnik ten powinien wynosić 2,2, aby doprowadzić do równowagi międzypokoleniowej. Wspólna troska o duchowe oblicze Rosji Polem współpracy obu Kościołów jest nie tylko działalność socjalna i charytatywna. Po 16 latach od upadku komunizmu nadal palącym problemem jest troska o duchowe oblicze Rosji. "Jest to doskonałe pole współpracy dla obu Kościołów i wszystkich wyznań chrześcijańskich i religii" - uważa sekretarz rosyjskiego episkopatu. O tym się mówi i to coraz głośniej. O potrzebie duchowego odrodzenia mówią też autorytety całkiem świeckie: administracja prezydenta Władimira Putina, organizacje społeczne, rząd. Wydaje się, że poprawą stosunków miedzy Kościołami w Rosji zainteresowany jest sam Kreml. Władze rosyjskie - podkreśla ks. Kowalewski - są nie tylko zainteresowane pokojem społecznym, ale również dobrymi relacjami międzywyznaniowymi, w tym między Kościołem katolickim a prawosławnym. Metropolita Cyryl podkreśla, że nasze Kościoły "zdają sobie dzisiaj sprawę bardziej niż kiedykolwiek wcześniej z doniosłości wspólnego świadectwa wobec zeświecczonego świata".