„Scenariusz" na rodzinne (nie)szczęście

Przypisy 1 Ks. dr Mariusz A. Roszewski, doktor teologii. Prowadzi badania nad osobowością rodziny w wymiarze personalistycznego kodeksu praw, w obszarze społecznego nauczania kardynała Stefana Wyszyńskiego. Zajmuje się także badaniami nad godnością i prawami człowieka, jako kryteriami etycznymi w tanatologii. 2 Na czym polega technika mrożenia komórek jajowych, czyli tzw. kriokonserwacja oocytów? Na początku podaje się kobiecie hormony, które pobudzają jajeczkowanie. Następnie komórki pobiera się i mrozi, a po kilku lub nawet kilkunastu latach odmraża się je, zapładnia i wszczepia do macicy. Niestety odsetek komórek, które po kriokonserwacji nadają się do zapłodnienia, nie jest zbyt wielki. Niezbyt dobrze też przebiega samo zapłodnienie. 3 Zabieg w skrócie polega ona na tym, że komórkę jajową pobraną od kobiety łączy się w laboratorium z plemnikiem pobranym od mężczyzny. Tak uzyskany zarodek hoduje się przez dwa – trzy dni a następnie wszczepia się do macicy. 4 Od 1991 roku w ten sposób urodziło się na Wyspach ponad 5 tys. dzieci. W USA w ciągu kilku lat liczba poczęć z komórek pochodzących od dawczyń wzrosła o 40 proc. W 2004 roku w Wielkiej Brytanii uruchomiono witrynę „Woman Not Included”, która służy jako forum wymiany między kobietami, które chcą sprzedać komórkę, a tymi, które chcą ją kupić. Z kolei w Rumunii powstała klinika wyspecjalizowana w przekazywaniu komórek jajowych dla obywatelek Unii Europejskiej, głównie Brytyjek. 5 Większość klinik dokonujących tego typu zabiegów może dobrać dawczynię pod względem fenotypu czyli m.in. fizycznego podobieństwa z biorczynią. 6 Podobnie jak w wielu państwach europejskich, tak i w Polsce komórki jajowe pozyskiwane są najczęściej od anonimowych dawczyń. W praktyce są nimi kobiety, które na własne potrzeby poddają się zabiegowi sztucznego zapłodnienia i nie mają więcej niż 32 lata. Pod wpływem hormonalnej stymulacji ich organizm wytwarza więcej jajeczek, stąd nadmiar mogą oddać parom potrzebującym, oczywiście bez żadnych roszczeń na przyszłość. Zgodnie z polskim prawem komórki są traktowana jako tkanki, stąd za ich o d d a n i e nie może być pobrana żadna gratyfikacja pieniężna. Biorczyni ponosi jedynie koszty zabiegu pobrania komórek i zapłodnienia. 7 Zespół naukowców z University of Western Australia w Perth wykazał, że dzieci, które przyszły na świat w wyniku zapłodnienia pozaustrojowego są dwa razy bardziej narażone na poważne wady rozwojowe niż ich rówieśnicy poczęci w naturalny sposób. Wyniki swych badań zamieścili w renomowanym czasopiśmie medycznym „New England Journal of Medicine”. Podobnego zdania są uczeni z Centers for Disease Control and Prevention w Atlancie. Co więcej, wykazali oni na drodze badań medycznych, że dzieci pochodzące z zapłodnienia in vitro częściej cierpią z powodu rozszczepu podniebienia czy zaburzeń pracy serca, mają także częstsze problemy z niedowagą i wydolnością nerek. Z kolei zdaniem naukowców z Uniwersytetu w Uppsali w Szwecji, dzieci te są trzy razy bardziej narażone na porażenie mózgowe.