70 lat temu zginął Janusz Kusociński

Zamordowano go wraz z wieloma innymi Polakami w roku olimpijskim, który Niemcy zmienili w rok śmierci i pożogi. Po wyleczeniu uporczywej kontuzji kolana Kusociński miał nadzieję wziąć udział w XII igrzyskach w 1940 r. w Helsinkach. Wojna zniweczyła nie tylko jego plany sportowe. Tysiące sportowców zginęło na frontach II wojny światowej lub w obozach koncentracyjnych.

Zamiast na bieżni Kusociński stanął do boju w obronie niepodległości Polski. Jako ochotnik znalazł się w szeregach obrońców Warszawy przed niemieckimi najeźdźcami. Walczył na przedpolach stolicy, na Okęciu i Sadybie. Był dwukrotnie ranny.

Po upadku Warszawy i państwa polskiego włączył się do działalności konspiracyjnej, używając pseudonimu "Prawdzic". Aresztowany 28 marca 1940 r., po trzech miesiącach brutalnego śledztwa w więzieniach na Szucha i Pawiaku, zginął, rozstrzelany w Palmirach (na skraju Puszczy Kampinoskiej) w masowej egzekucji, jak wielu polskich patriotów.

Urodził się 15 stycznia 1907 r. w Warszawie. Był absolwentem Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego - CIWF (dzisiejszej AWF), nauczycielem oraz instruktorem wychowania fizycznego w latach okupacji. Jako zawodnik reprezentował barwy stołecznej Sarmaty i Warszawianki.

Dzięki nowoczesnym metodom szkoleniowym, m.in. treningowi interwałowemu, potrafił przełamać hegemonię fińskich długodystansowców. W igrzyskach w Los Angeles pokonał ich koalicję w dramatycznym biegu na dystansie 10 000 m. Jego wynik - 30.11,4 był wówczas rekordem olimpijskim, a złoty medal igrzysk pierwszym dla Polski w konkurencjach męskich.

Od 1954 r., najczęściej w Warszawie, rozgrywane są co roku międzynarodowe zawody lekkoatletyczne - Memoriał Janusza Kusocińskiego. Główną konkurencją mityngu jest od lat bieg na 3000 m; na tym dystansie Kusociński ustanowił rekord świata, 19 czerwca 1932 r. w Antwerpii - 8.18,8. Poprawił wówczas rezultat samego Paavo Nurmiego.

Od 1975 r., z inicjatywy "Przeglądu Sportowego", przyznawana jest Nagroda im. Janusza Kusocińskiego za wybitne osiągnięcia sportowe, zawodowe i za działalność społeczną. Pierwszym laureatem był w 1975 r. słynny skoczek narciarski Stanisław Marusarz.

O "Kusym" pamiętają organizacje sportowe i społeczne, szkoły jego imienia, Polski Komitet Olimpijski. Także dla Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie jest to miejsce pamięci związane z historyczną postacią polskiego sportu, której liczne medale, dokumenty i osobiste pamiątki znajdują się w kolekcji muzealnej. W poniedziałek delegacja Muzeum złożyła na grobie Kusocińskiego biało-czerwoną wiązankę kwiatów.