22 tys. powodów, by pamiętać

Dalej znajduje się Epitafium Katyńskie w zabytkowej Działobitni. W pięciu ceglanych, sklepionych pomieszczeniach umieszczono 15 tablic wykonanych ze stopu metali z literami wybijanymi jak na żołnierskich nieśmiertelnikach z ok. 15 tys. nazwisk ofiar zbrodni katyńskiej. Część tablic pozostała pusta, być może w przyszłości uzupełnią je nazwiska z nadal poszukiwanej tzw. listy białoruskiej. Na szklanych drzwiach prowadzących do Epitafium znajdują się szklane znaki reprezentujące wyznania ofiar - katolicyzm, prawosławie, judaizm i islam.

- Dalej wiodą dwie drogi. Jedna prowadzi w mrok. Na jej końcu znajduje się umieszczony wysoko zakratowany świetlik, dający niewielki snop światła. To symbol takiej drogi donikąd, także odniesienie do dawnych budowli ziemnych upamiętniających bohaterów. Druga droga to monumentalne schody, propyleje prowadzące pomiędzy dwoma przecinającymi wał wysokimi ścianami, w jasność, na powrót do Placu Apelowego. Schody rozcina wąska płynąca w dół do Epitafium stróżka wody. Ma to być hołd dla osób, które dążyły do ujawnienia prawdy o zbrodni. Woda żłobi skałę tak, jak oni poszukiwali prawdy - dodaje Konrad Grabowiecki.

Jego zdaniem Muzeum Katyńskie może być dość trudne w odbiorze, ponieważ dotyczy dramatycznej zbrodni.

- Dlatego cały projekt był zaplanowany tak, by bardzo delikatnie tego problemu dotykać. Staraliśmy się, by dominująca była atmosfera skupienia, ciszy, kontemplacji. Historia Katynia i zbrodni katyńskiej jest bardzo trudna do zrozumienia i uchwycenia. Każdy zwiedzający Muzeum musi ją gdzieś znaleźć w sobie. Musi sobie tę odpowiedź jakoś zbudować, zrozumieć jaki jest sens tej zbrodni, czym ona była i jaki jest jego własny stosunek do niej - podsumowuje Grabowiecki.

Muzeum Katyńskie powstało w 1993 r. i początkowo mieściło się w Forcie Czerniakowskim; po 16 latach funkcjonowania zostało zamknięte m.in. w związku ze złym stanem technicznym. W 2010 r. rozstrzygnięto międzynarodowy konkurs na aranżację przyszłej siedziby muzeum. Koncepcję narracji plastycznej ekspozycji przygotował Jerzy Kalina. Scenariusz historyczno-wystawienniczy stworzył zespół pod kierownictwem dr Andrzeja Kunerta.