Projekt zmian w tarczy antykryzysowej

Chodzi o projekt o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Stanowi on, jak wyjaśniono w jego uzasadnieniu, kontynuację działań rządu w obszarze realizacji tarczy antykryzysowej i ma na celu wprowadzenie kolejnych kilkudziesięciu rozwiązań zapewniających przeciwdziałanie negatywnym skutkom społeczno-gospodarczym oraz regulacji wspierających poszczególne grupy społecznie.

Zwrócono uwagę, że jednym z ważniejszych rozwiązań zawartych w projekcie jest zabezpieczenie środków finansowych kierowanych na działania zmierzające do powstrzymania COVID-19 przed podejmowaniem w stosunku do nich czynności z zakresu przymusu egzekucyjnego, zarówno realizowanego w ramach postępowania cywilnego i czynności komorników sądowych, jak i administracyjnych organów egzekucyjnych. Zdaniem autorów projektu środki te powinny być wolne od zajęcia egzekucyjnego.

Zasadnicza część projektu odnosi się do pomocy dla firm.

Przewidziano, że ARP zaoferuje przedsiębiorcom różne instrumenty wspierające bieżącą płynność finansową. Kapitał ma być skierowany w pierwszej kolejności tam, gdzie jest jego deficyt, przede wszystkim do sektora transportowego zapewniając utrzymanie finansowania leasingowania floty transportowej. Pomoc ma polegać również na udzielaniu pożyczek płynnościowych umożliwiających wsparcie bieżącego funkcjonowania przedsiębiorcy z 15 miesięczną karencją w spłacie.

Zakłada się zwiększenie dostępności pożyczek dla mikroprzedsiębiorców. Będą mogły je dostać podmioty, które nie zatrudniają pracowników. Aby skorzystać z umorzenia pożyczki, mikrofirma będzie musiała prowadzić działalność przez 3 miesiące od dnia udzielenia pożyczki.

Projekt rozszerza krąg przedsiębiorców, którzy będą uprawnieni do skorzystania z 3-miesięcznych "wakacji składkowych", tj. zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, o płatników zgłaszających do ubezpieczenia do 49 osób.

Zastrzeżono, że firmy zatrudniające od 10 do 49 osób podlegających ubezpieczeniom społecznym będą zwolnione z opłacania składek w wysokości 50 proc. łącznej kwoty nieopłaconych należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc.

Poza tym zaproponowano objęcie zwolnieniem ze składek wszystkich płatników będących spółdzielniami socjalnymi, bez względu na liczbę pracowników. Do liczby osób objętych ubezpieczeniami społecznymi nie będą wliczani pracownicy młodociani zatrudnieni w celu przygotowania zawodowego.

Przewidziano też ponowną wypłatę świadczenia postojowego. Zamiast jednokrotnego wsparcia dla przedsiębiorców i osób wykonujących umowy cywilnoprawne będzie możliwość ponownego przyznania tego świadczenia, nie więcej niż trzykrotnie. Rząd będzie mógł podjąć decyzję o ewentualnych kolejnych wypłatach w drodze rozporządzenia.

"Świadczenie postojowe skierowane jest do wszystkich prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, zarówno prowadzących ją jednoosobowo i zatrudniających pracowników, jak i osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, jeśli spełniają określone warunki. Ponowne przyznanie świadczenia postojowego będzie mogło nastąpić nie wcześniej niż w miesiącu następującym po miesiącu wypłaty po raz pierwszy tego świadczenia, pod warunkiem wykazania w oświadczeniu, że sytuacja materialna nie uległa poprawie" - czytamy w uzasadnieniu.

Projekt zakłada zmiany w programie pożyczkowym realizowanym przez BGK "Pierwszy biznes - wsparcie w starcie", w tym m.in. wprowadzenie ulg w spłacie zaciągniętych pożyczek z programu. Przewidziano też wprowadzenie możliwości renegocjacji warunków kredytu bankowego przez wszystkich przedsiębiorców, niezależnie od ich wielkości - z zastrzeżeniem, że ostateczne rozwiązania będą wynikiem negocjacji stron umowy kredytu.

Zaproponowano też przedłużenie terminów sporządzenia lokalnej i grupowej dokumentacji cen transferowych, odpowiednio do 30 września i 31 grudnia 2020 r. Ponadto grupy kapitałowe, który poniosą w 2020 r. negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19 i nie spełnią z tego powodu warunku rentowności oraz braku zaległości podatkowych, zachowają status podatkowej grupy kapitałowej.

Zdecydowano o wprowadzeniu w usługach komórkowych nielimitowanego dostępu do "publicznych" stron internetowych (m.in. strony w domenie gov.pl, usługi umożliwiające zdalną diagnostykę medyczną, usługi e-learningu umożliwiające zdalną pracę nauczycieli i uczniów).

W ramach pomocy dla służby zdrowia założono m.in. wsparcie w ramach Funduszu Szerokopasmowego wyposażenia placówek ochrony zdrowia w szybkie łącza internetowe i sprzęt umożliwiający prowadzenia zdalnej diagnostyki medycznej oraz równoległe wyposażenie osób ze szczególnych grup społecznych (osoby starsze, niepełnosprawne) w urządzenia i usługi umożliwiające wykonywanie codziennych aktywności w sposób zdalny. Fundusz Szerokopasmowy zostanie zasilony jednorazową dotacją z budżetu państwa w wysokości 87 mln zł.

Wskazano także na zachowanie uprawnień niezbędnych do udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy przez ratowników jednostek współpracujących z systemem Państwowego Ratownictwa Medycznego (w przypadku wygaśnięcia ich ważności) oraz elektronizację przekazywania dokumentów do Narodowego Funduszu Zdrowia.

Część rozwiązań dotyczy pomocy dla rolników oraz przedsiębiorców sektora rolno-spożywczego.

"Rolnikom i pracującym z nimi domownikom, w sytuacji objęcia obowiązkową kwarantanną, nadzorem epidemiologicznym lub hospitalizacją w związku z COVID-19, przysługiwał będzie zasiłek w wysokości 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę" - czytamy.

Projekt wprowadza rozwiązania umożliwiające przedsiębiorcom z sektora rolno-spożywczego elastyczną organizację czasu pracy. Zdaniem autorów projektu jest to niezbędne do utrzymania normalnego funkcjonowania tych przedsiębiorstw w nadzwyczajnych warunkach, tak aby zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe obywateli.

Projekt zawiera też regulacje dotyczące usprawnienia funkcjonowania Poczty Polskiej. Wskazano na "wprowadzenie oczekiwanego rozwiązania, aby przesyłka listowa będąca przesyłką rejestrowaną mogła być doręczona do +skrzynki pocztowej+ - bez konieczności składania wniosku na poczcie; świadczenie usług pocztowych w zakresie przesyłek kurierskich z pominięciem obowiązku uzyskania potwierdzenia odbioru".

"Ponadto wprowadzone zmiany pozwolą na zapewnienie ciągłości świadczenia usług pocztowych (obowiązek świadczenia usług powszechnych na terytorium całego kraju), co szczególnie istotne dla wywiązania się z obowiązków operatora wyznaczonego jakim jest Poczta Polska" - napisano.

Zaproponowano też wydłużenie terminów na realizację obowiązków przez obywateli, w tym m.in. dotyczących posiadaczy pojazdów.

Jak wynika z Oceny Skutków Regulacji, zmiany przewidziane w projekcie będą kosztowały sektor finansów publicznych 18 mld 459,88 mln zł.

Natomiast rozszerzenie kręgu podmiotów zwolnionych z opłacania składek, do zatrudniających do 49 osób podlegających ubezpieczeniom społecznym, przy uwzględnieniu zasady dofinansowania składek w wysokości 50 proc. łącznej kwoty nieopłaconych należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc to miesięczny koszt ok. 2,1 mld zł.

"Całkowity szacowany koszt rozszerzenia zwolnienia za okres 3 miesięcy wynosi ok. 6,3 mld zł. Dodatkowo zwolnienie ze składek wszystkich spółdzielni socjalnych powoduje szacunkowy koszt za 3 miesiące wynoszący 5,7 mln zł, natomiast nie uwzględnienie w liczbie ubezpieczonych uprawniających do zwolnienia ze składek pracowników młodocianych, spowoduje szacunkowy wyższy koszt za 3 miesiące wynoszący ok. 31,2 mln" - napisano w OSR.

Natomiast skutek finansowy dwóch dodatkowych wypłat świadczenia postojowego wynosi 3,93 mld zł (w wariancie maksymalnym 8,21 mld zł).

Odnosząc się do zmian dotyczących pożyczek dla mikrofirm wskazano, że wśród potencjalnych beneficjentów jest 2,146 mln mikrofim. Założono, że o pożyczkę wystąpi 90 proc. z nich (tj. ok. 1,931 mln przedsiębiorców) oraz, że 90 proc. spośród nich nie zaprzestanie prowadzenia działalności w ciągu 3 miesięcy (1,738 mln).

"Przy powyższych założeniach, szacowana łączna wartość pożyczek wyniesie ok. 9,657 mld zł, z czego pożyczki o wartości ok. 8,691 mld zł zostaną umorzone. Po uwzględnieniu odsetek od nieumorzonych pożyczek, całkowity koszt instrumentu dla Funduszu Pracy wynosi ok. 8,641 mld zł. Koszt rozszerzenia instrumentu w stosunku do obowiązującej dotychczas wersji przepisów to ok. 7,456 mld zł" - dodano.