Z autyzmem do pracy

Szacuje się, że w Polsce żyje około 30 tys. osób z autyzmem i zespołem Aspergera; około 20 tys. to dzieci. Z badań fundacji Synapsis wynika, że wskaźnik zatrudnienia wśród tej grupy jest bardzo niski i wynosi niespełna 2 proc. Ich sytuację na rynku pracy ma zmienić projekt "Zatrudnij Asa", którego celem jest opracowanie modelu innowacyjnych rozwiązań wspierania ich zatrudnienia.

Fundacja zwraca uwagę, że w Polsce nie funkcjonuje system wsparcia osób z autyzmem i zespołem Aspergera przygotowujący ich do podjęcia pracy zawodowej, a pracodawcy niewiele wiedzą o samym autyzmie i syndromie Aspergera, ani o korzyściach, które mogą osiągnąć, zatrudniając takich pracowników.

Na poniedziałkowej konferencji prasowej psycholożka i terapeutka fundacji Karolina Dyrda wyjaśniła, że osoby z zaburzeniami ze spectrum autyzmu mają trudności m.in. z wyobrażeniem sobie tego, co myślą inne osoby, są niechętne nowościom i używają bardzo precyzyjnego języka. Często też od dziecka mają wąskie zainteresowania i pasje, dzięki czemu w późniejszym wieku stają się specjalistami w danej dziedzinie. Wyróżniają się też zwykle wyższym od przeciętnego poziomem inteligencji i umiejętnościami technicznymi.

To - jak podkreśliła Dyrda - predysponuje je do pracy wymagającej dużej precyzji i rutyny; osoby z autyzmem i zespołem Aspergera zostają np. specjalistami w dziedzinie technologii informacyjnych.

W ramach projektu "Zatrudnij Asa" 15 osób zostanie objętych indywidualnym programem rozwoju zawodowego. Zostaną przeszkolone pod kątem wykonywania prac informatycznych i biurowych oraz uzyskają dostęp do odpowiedniego wsparcia psychologicznego. Dzięki współpracy z instytucjami pozarządowymi i środowiskiem biznesowym, po zakończeniu rozpoczynającego się w październiku szkolenia, uzyskają możliwość podjęcia pracy na otwartym rynku pracy.

Działająca przy fundacji Rzeczniczka Praw Osób z Autyzmem Maria Jankowska podkreśliła, że zatrudnienie osoby z zaburzeniami ze spectrum autyzmu może przynieść pracodawcom także korzyści finansowe - w postaci dopłaty do wynagrodzenia i zwolnienia z wpłat na PFRON. Istnieje też możliwość zwrotu kosztów przystosowania i wyposażenia stanowiska pracy. Konieczne jest jednak orzeczenie o niepełnosprawności.

Na najwyższe dofinansowanie ze środków PFRON może liczyć pracodawca, który zdecyduje się na zatrudnianie osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. W tym wypadku dofinansowanie wynosi 180 proc. najniższego wynagrodzenia w Polsce, które równa się 1300 zł brutto. Dofinansowanie dla osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wynosi 100 proc., a dla tych z lekkim stopniem - 40 proc. najniższego wynagrodzenia. Dofinansowanie może być wyższe o kolejne 40 proc., gdy niepełnosprawność to autyzm lub zespół Aspergera

Osoby z zaburzeniami ze spectrum autyzmu i zespołem Aspergera inaczej postrzegają świat, przetwarzają informacje i współdziałają z innymi. Zwykle z trudem nawiązują relacje z innymi ludźmi, mają problemy z komunikacją i myśleniem abstrakcyjnym; niektórzy mają trudności z uczeniem się.

Szacuje się, że autyzmem dotknięte jest 0,6 proc. mieszkańców Unii Europejskiej, czyli ok 5 mln osób.

Fundacja Synapsis powstała w 1989 r. Jej misją jest niesienie profesjonalnej pomocy dzieciom i dorosłym z autyzmem i ich rodzinom oraz wypracowanie systemowych rozwiązań, które poprawia jakość ich życia.

Projekt "Zatrudnij Asa" jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.