Korzenie, tolerancja i dialog

• Nie ma więc żadnych podstaw do jakiejkolwiek rzekomo biblijnie, teologicznie usprawiedliwionej dyskryminacji czy – co gorsza – prześladowań Żydów. Co więcej Katechizm dodaje, że „to właśnie grzesznicy byli sprawcami i jakby narzędziami wszystkich mąk, które wycierpiał Boski Odkupiciel” (KKK 598; por. Hbr 12,3); • Kościół i judaizm nie mogą być przedstawiane jako dwie równoległe drogi zbawienia. Kościół musi świadczyć o Chrystusie Odkupicielu wobec wszystkich narodów (por. Mt 28,19-20), uznaje jednak „semina Verbi” w różnych religiach, zwłaszcza „ogromne dziedzictwo duchowe wspólne chrześcijanom i Żydom” (DM 11; RH 11). Przekazywanie powyższych prawd jest obowiązkiem i zadaniem na wszystkich poziomach nauczania i wychowywania chrześcijańskiego i nie powinna – zdaniem Komisji - zajmować miejsca przypadkowego i marginalnego w katechezie i głoszeniu Słowa Bożego, lecz ich nieodzowna obecność musi być organicznie w nią włączona (1,2). Pozostają pewne kwestie drażliwe, które domagają się dalszej spokojnej i rzeczowej analizy, np.: a) relacja Jezus i Prawo (por. KKK 577-591); b) Jezus i wiara w jedynego Boga (por. KKK 587-591); c) Jezus z Nazaretu, mesjasz Izraela? d) symboliczna interpretacja Krzyża; e) kwestia relacji państwa Izrael do chrześcijan żyjących na terenie Ziemi Świętej i status świętego miasta - Jerozolimy. Chrześcijanie są zobowiązani do dialogu, dialog nie zwalnia ich z misji ewangelizacyjnej (RMis 55). Postawa dialogu nie może być czymś dowolnym, co chrześcijanie i żydzi podejmą lub odrzucą bez sprzeniewierzenia się Biblii i Tradycji. Wielki myśliciel Władimir Sołowiew przewidział proroczo, że „podział Kościoła na Wschód i Zachód będzie można przezwyciężyć jedynie przez ponowne odwołanie się do tajemnicy Izraela: to korzeń podtrzymuje nas, a nie na odwrót. Należymy do jedynego Ludu Bożego nie przez język, kulturę czy narodowość, ale na mocy Bożego wyboru i powołania, które mimo naszej odmienności wzywa nas na «święte zgromadzenie» w społeczności «Izraela Bożego»” (fragm. wystąpienia kard. Ch. Schönborna podczas Synodu Biskupów nt. Europy). Funkcję pomostu w trudnym dialogu chrześcijańsko-żydowskim mogą spełnić postacie wielkich synów i córek wybranego narodu, np. Edyta Stein, Janusz Korczak, Eugenio Zolli, Abraham Joshua Herschel, Simone Weil… Wszystko, co do tej pory udało się powiedzieć nt. korzeni, tolerancji i dialogu musi znaleźć swoje zwyczajne odbicie w systematycznej katechezie szkolnej i parafialnej. Warto zatem przejąć się słowami kard. J. Ratzingera (Benedykta XVI): „żydzi i chrześcijanie powinni na drodze głębokiego, duchowego pojednania zaakceptować się wzajemnie i to nie dystansując się od swej wiary czy też wręcz się jej wyrzekając, lecz właśnie czerpiąc z samej jej głębi. W tym wzajemnym pojednaniu powinni stać się siłą pokoju dla świata” (por. Wielość religii i jedno Przymierze, s. 37).